Gospodarka i biznes

Więcej powietrza niż chipsów w paczce. Margaryna, której głównym składnikiem jest woda. Mniejsze opakowanie mydła w płynie. Cieńszy i węższy ręcznik papierowy. Znacie? Na pewno! Te zabiegi producenci zaczęli stosować, kiedy my w czasach wysokiej inflacji wpadliśmy w kryzys kosztów życia. I w najlepsze stosują je dalej, a podwyżki wprowadzają tylnymi drzwiami. Firmy tłumaczą się wyższymi kosztami produkcji, ale w te tłumaczenia nie uwierzył Europejski Bank Centralny. I sprawdził: połowa inflacji w Europie to wzrost cen niezwiązany ze wzrostem kosztów. To znaczy, że firmy podnosiły ceny bardziej niż musiały, bo... mogły. Napychając w ten sposób własną kieszeń i wyciągając pieniądze z naszych portfeli. Ale są już pierwsze europejskie rządy, które zamierzają z tym skończyć.

Cena ropy na świecie rośnie, osłabia się także złoty, ale w Polsce paliwa tanieją. Na razie kierowcy mogą się cieszyć, ale eksperci w "Magazynie EKG" ostrzegają, że ceny - nie tylko paliw - będą musiały wrócić do normalności. A ten scenariusz może być bardzo bolesny.

W piątek w mediach społecznościowych pojawiły się zdjęcia instrukcji dla pracowników Orlenu, w której wyjaśniono, jak postępować w przypadku, gdy na stacji zabraknie paliwa. Najważniejsze: klienci o braku paliw nie mogą się dowiedzieć. Dlatego na dystrybutorach mają pojawić się naklejki z informacją o awarii urządzenia. W odpowiedzi na pytanie dziennikarza TOK FM Tomasza Setty Orlen przyznał, że dokument jest autentyczny.

Dolar znów rośnie w siłę, a pomaga mu w tym amerykański bank centralny i żelazna ręka w zarządzaniu stopami procentowymi. Mocniejszy dolar to zła wiadomość dla złotego, który dodatkowo ma za sobą ciężkie tygodnie. Rada Polityki Pieniężnej tak mocno ścięła stopy procentowe, że światowi inwestorzy rzucili się do wyprzedaży polskiej waluty. Perspektywy dla złotego niestety nie są najlepsze. A to ma swoje przełożenie m.in. na ceny paliw, importowanych towarów. To także ważne dla kredytobiorców walutowych.

Media społecznościowe zalewają zdjęcia nieczynnych dystrybutorów na stacjach Orlenu. Firma miała przygotować dla swoich pracowników instrukcję na "sytuację tymczasowego braku paliwa na stacji". W dokumencie, którego zdjęcia pojawiają się w internecie, zakazano informowania klientów, że stacja jest nieczynna, bo brakuje paliwa. Głos zabrał też sam Orlen.

Inflacja we wrześniu wyniosła 8,2 proc. - wynika z tzw. szybkiego odczytu Głównego Urzędu Statystycznego.

Jeśli, zamiast hotelowego pokoju, lubicie wynająć całe mieszkanie w czasie zagranicznego wypadu - mamy złe wiadomości. Będzie o to coraz trudniej. Największe obostrzenia właśnie wprowadza Nowy Jork, który wytoczył ciężkie działa przeciw najmowi krótkoterminowemu. W efekcie tysiące rezerwacji zostało anulowanych, a ruch przeniósł się do systemów rezerwacyjnych hoteli. A większy popyt na pokoje hotelowe, to jeszcze wyższe ceny. Władze Nowego Jorku w zakazach poszły najdalej, ale sposobów jak ukrócić najem mieszkań turystom poszczególne miasta wymyślają coraz więcej. Również te miasta, do których najchętniej jeździmy i latamy na weekendowe wypady.

Grupa Orlen apeluje do kierowców, by nie kupowali paliwa na zapas. Spółka jednocześnie zapewnia, że nie ma dziś powodów, by ceny na stacjach benzynowych w najbliższym czasie miały rosnąć. Eksperci przypominają, że podobny scenariusz przerabiały Węgry, gdzie sztuczne zamrożenie cen skończyło się utrudnionym dostępem do paliw.

To nie są już jednostkowe przypadki, to prawdziwa plaga. Szybko rośnie liczba, a jeszcze szybciej wartość sklepowych kradzieży. Także w Polsce: w ciągu roku liczba takich przestępstw wzrosła o 40 proc.! Plaga jest tak ogromna, że jedna z amerykańskich sieci handlowych, Target, właśnie ogłosiła zamknięcie kilku sklepów, w których kradzieże były masowe. Sklepy zaczynają więc wojnę. Korzystają z każdej dostępnej broni - od tzw. bombardowania klienta, przez kamery przemysłowe, darmową kawę dla policjantów (żeby częściej wpadali odstraszać potencjalnych złodziei), aż po nowe systemy zabezpieczeń towaru i... sztuczną inteligencję.

Padła psychologiczna bariera 6 zł za litr paliw. Na stacjach jest taniej, a eksperci dziwią się dlaczego, bo drożeje ropa i słabnie złoty. Szukając wyjaśnień, patrzą w kalendarz... wyborczy. Państwowy Orlen sztucznie trzyma niskie ceny przed wyborami. Prawdopodobnie już dochodzi do ściany, bo w hurcie paliwa przestały tanieć, a więc i na dalsze spektakularne obniżki może nie być już szans. Jest jednak i tak bardzo tanio, więc przed polskimi stacjami ustawiają się kolejki aut z Czech, Słowacji, Niemiec.

Uważane za najbrzydsze, ale i najwygodniejsze buty świata idą po giełdowy sukces w Nowym Jorku! Sandały Birkenstocka docenił Bernard Arnault, właściciel światowego imperium luksusu, w rękach którego jest m.in. Dior, Celine czy Fendi. Wartość firmy szacowana jeszcze niedawno na niewiele ponad 3 miliardy dolarów, ocenia się teraz na niemal 8 miliardów. Jak do tego doszło?

Przez wiele miesięcy konsekwentnie ubożeliśmy, kiedy inflacja szybko uciekała pensjom. Teraz wynagrodzenia (przynajmniej w większych firmach) zaczynają doganiać rosnące ceny. W związku z tym znów nieśmiało głębiej sięgamy do portfeli na zakupach. Nie oznacza to jednak odwołania recesji konsumenckiej - jak ekonomiści nazwali naszą sytuację w ostatnim roku. A na poprawę kondycji budżetów domowych liczy choćby przemysł, bo w kryzysie kosztów życia zrezygnowaliśmy z nowych telewizorów, komputerów i lodówek. Dlatego taśmy produkcyjne w fabrykach zwalniają, przemysł w recesji wepchnął w dołek gospodarkę, która wychodzi z niego z mozołem. Możemy jej w tym pomóc, jeśli znów realnie będą rosły nasze dochody.

Europa ma potężny problem z dostępnością oleju napędowego. Nie udało znaleźć się rozsądnych, alternatywnych dla kierunku rosyjskiego dostaw, ani produkować więcej paliwa u siebie, bo to nie takie proste. A ponieważ diesel napędza światowe gospodarki, więc trzeba go więcej i więcej. Popyt rośnie, podaż nie, a podstawowe prawa ekonomii mówią, że wtedy w górę idzie cena. Ale u nas podstawowe prawa ekonomii przegrywają z kampanią wyborczą. Podczas gdy na Zachodzie ceny oleju napędowego wzrosły o 40 proc., u nas lecą na łeb, na szyję. Ten ewenement sponsoruje państwowy koncern naftowy: tak zapamiętale tnie ceny paliw, że aż na tym traci, a przy okazji funduje tanie paliwa np. przyjeżdżającym do nas z kanistrami i baniakami Niemcom. Ale ten cud nie potrwa długo. Już po wyborach kierowcy będą przecierać oczy ze zdumienia.

Korkuje się Kanał Panamski - najważniejsza droga morska świata. Jego władze wprowadzają ograniczenia dotyczące wielkości i wyporności statków. Przyczyną problemów jest m.in. susza. Panama doświadcza najbardziej suchego lata w 140-letniej historii pomiarów, a prognozy na najbliższą przyszłość są raczej marne. Czy to oznacza, że świąteczne prezenty nie dojadą na czas?

W sierpniu 2023 r. inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii wyniosła 10 proc. licząc rok do roku - poinformował w poniedziałek NBP. W sierpniu inflacja wyniosła 10,1 proc.