Kwadrans Filozofa
-
"Co robić przed końcem świata". Tomasz Stawiszyński i ćwiczenia z rozumienia współczesności [FRAGMENT KSIĄŻKI]
Nieustannie jesteśmy świadkami kolejnych kryzysów, a perspektywa takiej czy innej apokalipsy (...) wydaje się więcej niż prawdopodobna. Media społecznościowe i internet, zamiast sprzyjać budowie globalnej wspólnoty, wzmacniają tylko nasze naturaln...
-
Stawiszyński: Kiedy zakaz rozwodów i ateizmu?
Żaden świecki system prawny, żaden świecki system moralny - jeśli korzysta z wiedzy biologicznej, nie zaś z wierzeń dotyczących domniemanej rzeczywistości niewidzialnej - nie stawia znaku równości pomiędzy zapłodnioną komórką jajową a w pełni...
-
Stawiszyński: Przeciwnicy aborcji sami nie wierzą, że aborcja jest morderstwem. O co im więc chodzi?
W to, że aborcja jest morderstwem, nie wierzą najprawdopodobniej nawet radykalni przeciwnicy jej legalizacji. A w każdym razie większość z nich. Gdyby w to bowiem wierzyli, domagaliby się za dokonanie aborcji dokładnie takich samych kar, jak za...
-
Tomasz Stawiszyński: O co chodzi w sporze o Konwencję Stambulską?
"Bezskuteczne, a nawet przeciwskuteczne wydaje mi się zarzucanie stronie katolickiej, że za jej stanowiskiem stoi aprobata dla przemocy czy wręcz jakieś podszyte złą wolą pragnienie, aby można ją było stosować w sposób radośnie nieograniczony" -...
-
Tomasz Stawiszyński: Twój ślub jest lepszy
Katolicyzm z pozoru stawia swoim wyznawcom niebywale wysokie wymagania moralne.
-
Tomasz Stawiszyński: Jak odebrać monopol prawicy
Mniej więcej dwa procent różnicy to naprawdę niewiele, zwłaszcza przy tak ogromnej, rekordowej frekwencji.
-
Tomasz Stawiszyński: Plebiscyt w dwóch światach
"Nie mam pojęcia, czy da się wybrnąć z tego gigantycznego komunikacyjnego i egzystencjalnego kryzysu, w jakim pogrążone są polska klasa polityczna i polskie społeczeństwo. Jestem natomiast przekonany, że jeśli ten proces nie zostanie zastopowany,...
-
Stawiszyński: Nieodpowiedzialność ponad podziałami
Sen o koronawirusie, o którym pisałem tutaj przed tygodniem, trwa w najlepsze. W ferworze, a raczej amoku politycznego uniesienia, w gorączce kampanijnej walki, nikt już nie pamięta o żadnych środkach ostrożności.
-
Tomasz Stawiszyński: Sen o koronawirusie
Nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości - wszyscy mamy już serdecznie dość koronawirusa. Ileż w ostatnich miesiącach było na ten temat tekstów, dyskusji, wystąpień, analiz, programów telewizyjnych. O memach, filmach na YouTubie, tweetach i...
-
Stawiszyński o potrzebie mitu. "Kiedy go brakuje, na scenę wkraczają legendy o tajnych lożach i światowych spiskach"
Trudno się dziwić, że narracje spiskowe i rozmaite negacjonizmy zyskują dzisiaj tak gigantyczną popularność. W istocie przywracają dawną, spójną i harmonijną wizję rzeczywistości. Niech nas nie zwiodą dominujące z pozoru w tej wizji złowrogie siły...
-
Stawiszyński o sytuacji w USA: Przemoc, wspólnota, apokalipsa
Śmierć George'a Floyda zadziałała po prostu jak wyzwalacz. Z braku innych pasm komunikacji, z braku instytucji i narzędzi pozwalających na artykułowanie poczucia krzywdy, niesprawiedliwości i niezadowolenia, a także z braku narzędzi pozwalających ...
-
Tomasz Stawiszyński: "Rzeczywistość jest niewygodna. Wdziera się do naszych starannie namalowanych wewnętrznych pejzaży"
Co wspólnego ma ze sobą głośna ostatnia wizyta premiera Mateusza Morawieckiego z "pojedynkiem filmów o pedofilii" zaproponowanym przez Jacka Kurskiego? O tym w najnowszym felietonie z cyklu "Kwadrans Filozofa" pisze Tomasz Stawiszyński.
-
Stawiszyński ostrzega przed pokusą covidowego negacjonizmu: Wszyscy jesteśmy starzy i chorzy
Ilekroć usłyszymy, że nie ma się czym martwić, bo wirus uderza przede wszystkim w starych i chorych, przypomnijmy sobie, że starzy i chorzy to nie jest jakaś osobna grupa społeczna, inna od młodych i zdrowych. Starzy i chorzy byli kiedyś młodzi i...
-
Stawiszyński: Wirtualna fikcja ma wielką uwodzicielską moc, ale konsekwencje mogą być realne
Istnieje świat, w którym nawet najbardziej skomplikowane problemy rozwiązuje się w mgnieniu oka. Świat, w którym dylematy będące przedmiotem intensywnego namysłu pokoleń myślicieli, stają się cudownie proste
-
Tomasz Stawiszyński: Śmiercionośny spisek
"Idee mają konsekwencje" - powiedział ongiś Richard Weaver, amerykański historyk i myśliciel polityczny. Cóż to takiego oznacza? Tyle mianowicie, że nasze zachowania i działania, słowem, wszystko, co robimy, zależy od żywionych przez nas przekonań...
-
Tomasz Stawiszyński: Kaczyński ponad zakazami, bez maseczki i rękawiczek to zwiastun klęski
Wizyta Jarosława Kaczyńskiego na grobie matki oraz symbolicznej mogile Lecha i Marii Kaczyńskich - w miniony piątek, w trakcie powszechnej kwarantanny, kiedy cmentarze w całym kraju są zamknięte dla odwiedzających - wydaje mi się wydarzeniem głębo...
-
Tomasz Stawiszyński: Jesteśmy wściekli. I mamy do tego prawo
- Jesteśmy wściekli, że zostawia się nas dzisiaj samym sobie, że każe nam się liczyć tylko na siebie, że bogacze czmychają na swoje żeglujące po oceanach jachty, odpalają odrzutowce, chowają się na prywatnych wyspach, podczas gdy rzesze tych, dzię...
-
Tomasz Stawiszyński o pandemii i prawie silniejszego. Może to czas, aby zmienić obowiązującą umowę społeczną?
Czy przed kilkunastoma tygodniami bylibyśmy w stanie uwierzyć, że znaczna część z nas będzie siedzieć w domach, że kina, restauracje, teatry i galerie handlowe przestaną działać? Czy bylibyśmy w stanie uwierzyć, że świat się zatrzyma? Że ulice...
-
"Bezradność, zależność, solidarność". Tomasz Stawiszyński o efektach pandemii koronawirusa
"Cała ta opowieść o samowystarczalności, odporności oraz indywidualnej odpowiedzialności za własny los, to kompletne nieporozumienie, o czym właśnie w ostatnich tygodniach przekonujemy się nagle wszyscy" - pisze w nowym Kwadransie Filozofa Tomasz...
-
Tomasz Stawiszyński: Epidemia jako serum prawdy
Nie ma już dzisiaj co do tego wątpliwości - szaleje światowa epidemia koronawirusa, która ma wszelkie dane, żeby wkrótce przemienić się w pandemię.
-
Stawiszyński o koronawirusie: Uwodzicielski urok apokalipsy
Wybitny współczesny filozof Giorgio Agamben postawił przed kilkoma dniami tezę, że stan wyjątkowy jest dzisiaj jednym z regularnych sposobów uprawiania polityki. Takim samym narzędziem sprawowania władzy, jak wszystkie inne.
-
Tomasz Stawiszyński: "Kwartet Aleksandryjski", czyli krótka historia XX wieku
Czy jego ukochana to femme fatale, które bezwzględnie pożera kolejne męskie serca? Czy raczej inkarnacja Sofii - archetypowej żeńskiej zasady symbolizującej kosmiczną mądrość, która, wedle starożytnych gnostyków, odłączyła się ongiś od boskiego...
-
Tomasz Stawiszyński: Kinga Rusin i współcześni bogowie
Pewnego dnia w niebiańskim pałacu Nefrytowego Cesarza zapanowało wielkie poruszenie. Okazało się, że żmudne przygotowania do Brzoskwiniowej Uczty zostały ni stąd ni z owąd zniweczone. Na tę doniosłą uroczystość szlachetni bogowie i boginie co kilk...
-
Tomasz Stawiszyński: Samotność Gwyneth Paltrow
"Żadna, nawet najbardziej spektakularna sesja psychodeliczna nie zastąpi przecież autentycznych więzi. Żadna kąpiel w lodowatej wodzie nie uchroni przed przemijaniem i śmiercią" - pisze w nowym Kwadransie Filozofa Tomasz Stawiszyński, którym tym...
-
Tomasz Stawiszyński: (Nie) sprawiedliwy świat
Dosłownie kilka chwil po tym, jak helikopter, na pokładzie którego leciał między innymi Kobe Bryant, roztrzaskał się o ziemię, zaroiło się od teorii spiskowych na temat tego wypadku.
-
Tomasz Stawiszyński: Medytacja w służbie korpo
"Źródła stresu tkwią w twoim ciele, układzie nerwowym i systemie hormonalnym. A przede wszystkim - w umyśle. Jeśli więc chcesz wreszcie poczuć się dobrze - to znaczy: spokojnie, wesoło i luźno - musisz zmienić głęboką strukturę swojej percepcji" -...
-
Stawiszyński: Na początku lat 2000 można było jeszcze wierzyć, że internet jest spełnioną utopią. Kiedy to się zmieniło?
"Bańki informacyjne, w których pływamy, często w ogóle nie zdając sobie z tego sprawy, to środowiska cechujące się wysokim współczynnikiem zgodności poglądów. Spotykamy w nich ludzi, którzy są do nas podobni - myślą i mówią zasadniczo podobne...
-
Stawiszyński. Poczucie tragizmu
Przerażająca jest potęga żywiołu, który trawi Australię. Zdjęcia i filmy udostępniane na wszystkich możliwych platformach społecznościowych sprawiają wrażenie wyjętych wprost ze środka jakiejś apokaliptycznej dystopii. Ludzie stłoczeni na plażach,...
-
Stawiszyński: Nędza postanowień noworocznych. To najgorszy możliwy sposób wprowadzania zmian
Powiedzmy sobie wprost - statystki są bezwzględne. Niezależnie od tego, jak bardzo wierzymy w sukces; niezależnie od tego, jak entuzjastycznie w punkcie wyjścia oceniamy siłę własnej motywacji; niezależnie od tego jak błahe albo ambitne decydujemy...
-
Boty i roboty zastąpią ludzi? Tomasz Stawiszyński: Będzie tak, jak się umówimy, że ma być
"W realiach cyfrowego kapitalizmu staliśmy się w zasadzie zakładnikami nowoczesnych technologii czy raczej bezwolnymi przedmiotami ekspansji wielkich korporacji" - mówi - powołując się na Douglasa Rushkoffa - Tomasz Stawiszyński, który w nowym...
-
Stawiszyński: Jak ukrócić ekspansję płaskoziemców?
W listopadzie w Dallas znalazło się dosłownie wszystko, co potrzebne na każdej poważnej konferencji naukowej. Ośrodek z dużą salą, mówcy, publiczność, a także spajająca to wszystko idea, czy raczej główny przedmiot zainteresowania. Mianowicie......
-
Stawiszyński: Najnowsza rola Jamesa Deana
Producenci z firmy Magic City Films przez wiele miesięcy poszukiwali odtwórcy głównej roli w dramacie "Finding Jack". Zorganizowali kilkadziesiąt przesłuchań, przejrzeli setki katalogów agencji aktorskich. Wprawdzie w Stanach Zjednoczonych mieszka...
-
Tomasz Stawiszyński: Co zrobić przed końcem świata?
"Zaaferowani troską o własne konsumenckie wybory, potwierdzanie własnej szlachetności i tropienie odstępstw od ortodoksji u innych, albo zanurzeni w fantazjach o końcu świata i końcu ludzkości - tracimy zarówno zainteresowanie realnymi możliwościa...
-
Stawiszyński: Hostia pod specjalnym nadzorem
Doniesienie o policyjnej interwencji w jednym z bełchatowskich kościołów było bodaj najczęściej komentowanym i udostępnianym w minionym tygodniu newsem. Celebrujący mszę świętą księża zauważyli w pewnym momencie, że jakiś trzynastoletni chłopak...
-
Stawiszyński: Śmierć w świecie bez śmierci
Stwierdzenie, że śmierć jest jednym z największych tabu zachodniej kultury stało się już bez mała truizmem. Powtarzamy je od ponad pół wieku, mniej więcej wtedy bowiem - a dokładniej w 1955 roku - amerykański antropolog Geoffrey Gorer opublikował...
-
Stawiszyński: Dyskusjofobia
Wystarczy rozejrzeć się dookoła - po mediach tradycyjnych i społecznościowych (tych ostatnich zwłaszcza) - żeby skonstatować wielokrotnie już diagnozowane zjawisko: w dzisiejszym świecie zanika zdolność racjonalnej dyskusji.
-
Stawiszyński: Zmiany w dobrej zmianie
Powiedzmy wprost: te wybory to niewątpliwa porażka środowisk liberalnych. Ludzi skupionych wokół Koalicji Obywatelskiej czy tak zwanej opozycji ulicznej, alarmujących od czterech lat o końcu demokracji i konieczności radykalnego odsunięcia PiS od...
-
Stawiszyński: Wieczne (internetowe) potępienie
W dziewiątym odcinku jednego z najlepszych seriali wszech czasów, czyli "Sukcesji", Siobhan Roy - córka Logana Roya, właściciela potężnego medialnego konsorcjum, człowieka będącego połączeniem mitologicznego Kronosa, króla Midasa i Lorda Vadera -...
-
Stawiszyński: Emocje i populizm
W książce o złowrogo brzmiącym tytule "Against Empathy" ("Przeciw empatii"), jeden z najciekawszych współczesnych psychologów, Paul Bloom, stawia tezy na pierwszy rzut oka obrazoburcze.
-
Jak odsunąć PiS od władzy? Tomasza Stawiszyńskiego rady dla opozycji
"Uznanie, że zwycięstwo PiS nie wzięło się z powietrza, ale że lider tego ugrupowania adekwatnie rozpoznał społeczne nastroje i potrzeby, bo jego przekaz skutecznie przekonał znaczną cześć społeczeństwa - a co więcej nadal przekonuje - to pierwszy...