KONIEC MECZU
Na koniec naszej relacji zapraszamy do wysłuchania rozmowy Jakuba Janiszewskiego z dr. Bartoszem Sławeckim z Katedra Edukacji i Rozwoju Kadr Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, autorem książki "Zatrudnianie po znajomości. Kapitał społeczny na rynku pracy":
Dziękujemy za śledzenie dyskusji na antenie TOK FM!
Wkaspr w komentarzu pisze:
Dla wielu obcokrajowców, z którymi miałem do czynienia, słowem mentalnie niezrozumiałym jest słowo "załatwić". Dla mnie, 50-ciokilkulatka, zawsze było to słowo klucz, szcególnie w latach 70. i 80. Wtedy bowiem nic nie można było kupić, a wszystko trzeba było załatwić. Dzisiaj praca jest towarem deficytowym - takim samym, jak w czasach komuny była pralka, telewizor czy inne dobra materialne. Dlatego nie dziwi mnie, że przyzwyczailiśmy się do załatwiania pracy swoim bliskim i znajomym, bo mentalność ta tkwi w nas samych i przechodzi na z pokolenia na pokolenie i dotyczy zawsze towarów deficytowych.
Dziwi mnie moralizatorstwo przewijające się w komentarzach. Wszak stare przysłowie mówi, że bliższa koszula ciału... Czym innym jest jednak rozdawnictwo stanowisk z klucza politycznego. Jest to bowiem płacenie państwowymi stanowiskami za aktywność polityczną np. w czasie kampanii wyborczej, niezależnie od obiektywnych potrzeb i niezależnie od posiadanych kompetencji
Dziękujemy!
A jak to jest w Wielkiej Brytanii? 158 lat temu Brytyjczycy zdecydowali się wyplenić nepotyzm z administracji publicznej. Reforma, której pozytywne skutki działają do dziś, opierała się na dwóch filarach: po pierwsze profesjonalizm, po drugie - apolityczność. Mówi Michał Dembiński z Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej:
Jeżeli się rząd zmienia, to nie następuje tak wielka wymiana kadr, jak w polskich ministerstwach i agencjach państwowych. Stosuje się co prawda praktykę zatrudniania żon lub krewnych jako asystentów do biur poselskich, ale skala tego jest maciupeńka w porównaniu do tego, co się dzieje w Polsce. Jednak zasada "fair play" jest dla Brytyjczyków najważniejsza, nepotyzm się nie w ogóle nie podoba
Na zarzuty o nepotyzm w państwowych spółkach zdążył już zareagować Sojusz Lewicy Demokratycznej. I mają nawet pomysł, jak z nim walczyć: (za Polską Agencją Prasową)
SLD chce - na wzór słynnego portalu WikiLeaks - uruchomić specjalną witrynę pod roboczą nazwą "Centrum Monitoringu Nepotyzmu", która zbierałaby informacje na temat tego typu przypadków z całego kraju.
To - według sekretarza generalnego SLD Krzysztofa Gawkowskiego - sposób na walkę z "zieloną (PSL-owską) i niebieską (Platformy Obywatelskiej) ośmiornicą", która oplata Polskę.
Gawkowski porównał PO do rosyjskiej rządzącej partii Jedna Rosja. "Żeby zająć kluczową posadę w administracji publicznej, trzeba być członkiem PO; żeby doprowadzić do sytuacji, w której można robić interesy w gminie, w powiecie trzeba być sympatykiem PO; żeby nawet wysłać dziecko do przedszkola, to trzeba być aktywistą lokalnego koła PO, albo ochotniczych straży pożarnych, nad którymi kontrolę sprawuje PSL" - mówił sekretarz Sojuszu
Nasz reporter, Dionis Sturis, zapytał korespondenta niemieckich mediów Sebastiana Beckera, czy nepotyzm jest równie normalny w jego kraju. Jego zdaniem, u naszych najbliższych zachodnich sąsiadów skandale wynikające z nepotyzmu zdarzają się tak rzadko. Sam Becker nie może sobie przypomnieć choćby jednego konkretnego przypadku:
Niemcy chcą być bardzo rzetelnym i solidnym państwem. Sprawa zatrudniania bliskich jest więc dla nich zbyt otwarcie korupcyjnym zjawiskiem
Korespondent dodaje jednak, że to nie oznacza to, że wszyscy politycy są czyści jak łza, szczególnie na szczeblu samorządowym. Becker przedstawia ciekawostkę:
Kolonia to miasto, które nawet ma w motcie słowa: "znamy się i pomagamy sobie". Można więc snuć różne przypuszczenia
Mowa tu jednak bardziej o domysłach, niż faktach.
Kopińska przypomniała też, że ostatnia afera związana z zatrudnianiem bliskich w urzędach państwowych nie jest niczym nowym:
Ze dwa lata temu była akcja, że reporterzy TVN zrobili prowokację dziennikarską i zadzwonili do jednego z wysoko postawionych urzędników jednej z agencji rolnych i powołując się na wpływy w ministerstwie, żądali zatrudnienia pociotka kogoś. Obietnicę takiego zatrudnienia otrzymali
Ekspertka wypomniała:
Przejrzałam artykuły z poprzednich lat i na przestrzeni ostatnich 15 lat z regularnością raz do roku, wybucha jakiś skandal, zaczynamy dyskusję i się oburzamy. Następnie padają obietnice kolejnych rządów i... nic. Po roku budzimy się w tej samej sytuacji
Przypomnijmy też, co mówił o nepotyzmie nowy minister rolnictwa. Co do zatrudniania rodzin - nic się nie zmieni - zapewnił:
Czas na trochę definicji. Mówiła o nich Grażyna Kopińska, dyrektor Programu Przeciw Korupcji Fundacji Batorego:
Wąskie rozumienie nepotyzmu dotyczy tego, kiedy w instytucjach publicznych zatrudnia się członków najbliższej rodziny. Natomiast o wiele szerzej teraz mówi się też o nepotyzmie również jako o kumoterstwie, czyli o sytuacji, kiedy w instytucjach publicznych - i ważne jest, że to chodzi o instytucje publiczne, finansowane z publicznych pieniędzy i decydujące o tym, co się dzieje w państwie - zatrudnia się nie tylko członków rodziny, ale także znajomych, członków partii, członków ugrupowania rządzącego na danym terenie. Ważną okoliczności jest też to, że przy okazji to zatrudnienie jest przeprowadzone w sposób nieprzejrzysty
Ciekawą analizę napisał Michał na blogu "Marsylianka":
Nepotyzm jest niezwykle trudny do wyplenienia, ponieważ jest on stary jak świat. Był czymś powszechnym od zarania ludzkiej cywilizacji, cierpiał na niego choćby kościół w VIII-IX wieku oraz praktycznie wszystkie instytucje państwowe do czasów dzisiejszych. Leży on po prostu w ludzkiej naturze. Tak naprawdę żyjemy w małych grupkach, rodzinnych, czy przyjaciół. W nich wchodzimy w różne relacje, tworzymy więzi, budujemy znajomości. Jest czymś naturalnym, że owe więzi polegają również na pomaganiu sobie nawzajem i wspieraniu się
Michał podkreśla, że badania prowadzone na rynku pracy od lat pokazują, że poszukujący pracy twierdzą, że najłatwiej zdobyć pracę po znajomości. Zwraca też uwagę na ciekawy aspekt dyskusji o nepotyzmie:
Nasza gospodarka nie jest oparta na innowacyjności, gdzie wymagana jest duża specjalizacja, gdzie potrzebne są duże kompetencje i umiejętności. U nas łatwo jest zastąpić pracownika. Większość prac może wykonywać przeciętnie inteligentny i wykształcony pracownik. Pracodawca zatrudniając "króliczka" znajomego nie ryzykuje, że przyjęcie do pracy osoby mniej kompetentnej przełoży się na poważne straty dla przedsiębiorstwa, ponieważ łatwo przyuczyć do wykonywanej pracy. A to pozwala politykom bronić się, że trzeba rozdzielić zatrudnianie znajomych ze względu na ich kompetencje (czego nie nazywają nepotyzmem) i zatrudnienie znajomych tylko i wyłącznie ze względu na znajomości. Takie myślenie mogliśmy zaobserwować dzisiaj podczas wypowiedzi pani ministry Rajewicz-Kozłowskiej
Nasza reporterka sprawdziła, jak sytuacja z nepotyzmem wygląda na Słowacji. Tam mają swoją nazwę na nepotyzm - "rodzinkarstwo". Mówi Lubos Palata z "Lidovych Novin":
Na Słowacji to już obyczaj i trwa przynajmniej od czasu Monarchii Austro-Węgierskiej. Nie jesteśmy dużym państwem i mamy przez to do czynienia z sytuacją, że wszyscy znają wszystkich
Palata przyznaje jednak, że jak ktoś już rzeczywiście przesadzi, to i u nich wybuchają skandale związane z nepotyzmem, rząd obiecuje z tym walkę, ale łatwo nie jest.
Pełnomocniczka przyznawała, że jej zdaniem nie powinniśmy przesadzać w prześwietlaniu powiązań polityków, bo... możemy dojść do absurdu.
Jest Kodeks pracy, który jasno mówi, jakie są zasady przyjmowania i zwalniania z pracy. Nie wydaje mi się, że powiązania są dostatecznym powodem, żeby człowieka zwolnić albo żeby sam się zwolnił
TUTAJ znajdziecie całą rozmowę Jacka Żakowskiego z Agnieszką Kozłowską-Rajewicz >>>
A w podobny sposób mówił w Poranku TOK FM Michał Boni, szef Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Słowo "kompetencje" pojawia się dosyć często...:
A zaczynamy od porannego gościa Jacka Żakowskiego - Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania, mówiła m.in.:
Politycy mają dzieci i powinni miec takie same prawa w osiąganiu sukcesów zawodowych jak każdy inny. Jak ktoś zatrudnia się w tej samej branży co rodzic i zdobywa szczeble kariery, to nie widzę w tym nic nagannego
Zgadzacie się?
Dzień dobry!
Dzisiaj w Radiu TOK FM przez cały dzień rozmawiamy o nepotyzmie: czy i kiedy jest to problemem? Jak sobie z nim radzić? Jak sobie radzą inne kraje?
Zapraszam do śledzenia naszej relacji na żywo i komentowania!
