Testament - jak napisać, żeby był ważny?
Dlaczego warto spisać testament? W przypadku śmierci osoby, która nie pozostawiła po sobie testamentu, stosuje się tzw. dziedziczenie ustawowe. W takim przypadku rodzina zmarłego otrzyma spadek, ale o sposobie jego podziału zadecydują przepisy Kodeksu cywilnego.
Testament może sporządzić każda osoba pełnoletnia, o ile nie jest ubezwłasnowolniona i nie działa pod wpływem groźby. Jak to zrobić? Najważniejsze w testamencie jest wskazanie spadkobierców, czyli osób bądź osoby, która wstępuje w prawa i obowiązki zmarłego. Takie powołanie do spadku może być skierowane do spadkobiercy bez względu na jego wiek. Jeżeli jest to więcej niż jedna osoba, można przyporządkować każdemu ze spadkobierców konkretną część spadku, np. działka dla syna, mieszkanie dla żony. Bez tego wskazania każdy z nich otrzyma równą część majątku. Sytuacją szczególną jest wydziedziczenie, czyli pozbawienie praw do dziedziczenia po zmarłym. Możliwe przyczyny takiej decyzji określa określa art. 1008 Kodeksu cywilnego:
Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:
1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
3) uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Jak spisać testament? Sposoby
Istnieją cztery sposoby sporządzenia testamentu. Można to zrobić samemu w domowym zaciszu (testament holograficzny), taki dokument musi być w całości spisany odręcznie przez spadkodawcę, opatrzony podpisem oraz datą i wykonany długopisem lub piórem. Niedopuszczalne jest posługiwanie się wydrukami komputerowymi i testamentem podyktowanym przez testatora, ale napisanym ręką innej osoby - pokrewieństwo nie ma tutaj znaczenia. Niestety ta metoda ma swoje wady, ponieważ osoba sporządzająca własny testament może nie mieć wystarczającej znajomości prawa i przez to błędnie sformułować treść dokumentu. W konsekwencji ostatnia wola zmarłego może zostać opacznie zrozumiana, a ewentualne spory między spadkobiercami będzie musiał rozstrzygnąć sąd.
Drugi sposób na sporządzenie testamentu to udanie się w tym celu do notariusza. W przypadku jakichkolwiek nieścisłości i skierowania sprawy do sądu, dokument spisany w formie aktu notarialnego będzie można podważyć jedynie w szczególnych okolicznościach. Informacja o spisaniu takiego testamentu trafi także do Notarialnego Rejestru Testamentów, a więc będzie łatwiejsza do odszukania i w razie nieszczęśliwego wypadku (zgubienia, pożaru itp.) testator oraz spadkobiercy będą mogli zwrócić się do notariusza o wydanie oryginału pozostawionego w kancelarii. Można również sporządzić testament allograficzny (podyktowany urzędnikowi w obecności dwóch świadków) lub ustny - o ile został wygłoszony w obecności trzech świadków. Jednak coraz częściej odchodzi się od tych sposobów na rzecz o wiele pewniejszego testamentu notarialnego.
Posłuchaj także:
