Zakręcony gaz z Rosji. Czy Polskę czeka kryzys energetyczny?
Po wybuchu wojny na Ukrainie i nałożeniu sankcji na Rosję, Kreml próbował ratować sytuację i zażądał płatności za gaz ziemny w rublach. Jednak większość krajów europejskich, w tym Polska, nie zgodziła się na ten warunek. Teraz rosyjski Gazprom poinformował, że od środy 27 kwietnia nastąpi całkowite wstrzymanie dostaw gazu dla PGNiG w ramach kontraktu jamalskiego.
Wiele osób zastanawia się teraz, czy w związku z tym Polsce grożą niedobory tego kluczowego surowca. Rząd i eksperci uspokajają, że na razie nie ma się czym martwić. Minister klimatu Anna Moskwa zapewniła na Twitterze, że "Polska posiada niezbędne rezerwy gazu oraz źródła dostaw, które chronią nasze bezpieczeństwo, a magazyny gazu są napełnione w 76 proc".
Wstrzymanie dostaw gazu z Rosji. Skąd Polska ma gaz?
Jak napisano w raporcie Polskiego Instytutu Ekonomicznego, ok. 45 proc. całego importowanego gazu w UE pochodzi z Rosji. Jednak wśród krajów unijnych importujących gaz, w 2019 roku jedynie trzy państwa - Czechy, Słowacja i Łotwa - sprowadzały gaz bezpośrednio tylko z Rosji. Polska nie należy do krajów zagrożonych ew. skutkami zakręcenia kurka przez Moskwę.
Ponadto przerwa w dostawie rosyjskiego gazu i tak miała nastąpić, ponieważ porozumienie pomiędzy Moskwą i Warszawą wygasało wraz z końcem 2022 roku. Polska zdążyła się więc przygotować na ewentualny kryzys.
- Gaz-System realizuje strategię dywersyfikacji dostaw gazu do Polski i wariant odcięcia dostaw rosyjskich był przygotowywany i jest w tej chwili już realizowany. Jest to wariant, w którym wszyscy dotychczasowi odbiorcy gazu w Polsce otrzymają ten surowiec na tym poziomie, na jakim otrzymywali go do tej chwili - wyjaśnił pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski podczas konferencji prasowej we wtorek 26 kwietnia.
Koniec z rosyjskim gazem. Skąd teraz będziemy go brać? Alternatywne dostawy gazu do polski
Pozostaje jeszcze kwestia tego, skąd Polska weźmie gaz, gdy skończą się już zapasy w magazynach. Opcji na zastąpienie dostaw ze wschodu jest tak naprawdę wiele. Z dniem 1 maja Polska ma uruchomić gazociąg Polska-Litwa, o możliwości przesyłu 2,5 mld metrów sześciennych rocznie. Do tego dojdzie też interkonektor ze strony słowackiej, mający możliwość przesyłania 5-6 mld m3 gazu.
Polska wykorzystuje również Gazoport w Świnoujściu, do którego dostarczany jest skroplony gaz LNG z takich państw, jak Norwegia, Stany Zjednoczone czy Katar. W realizacji jest także największa inwestycja, czyli Baltic Pipe - system gazociągów łączących Norwegię, Danię i Polskę o przepustowości 10 mld m³ rocznie.
Zanim jednak uda się uruchomić wszystkie drogi dostaw, ceny gazu zaczną znacząco rosnąć. Z tym problemem rząd zamierza radzić sobie systemowo. Naimski przypomniał podczas konferencji, że ochrona taryfową gospodarstw domowych i odbiorców wrażliwych gazu będzie przedłużona do 2027 roku. To oznacza, że ceny dla nich będą regulowane taryfami zatwierdzonymi przez Prezesa URE.
