Przerwy w pracy, z których skorzystają pracownicy. Dwie nowości
Dyrektywa unijna, o czym wspomniała w TOK fm mec. Monika Wieczorek, jest już mocno spóźniona. Nowe przepisy prawa pracy powinny bowiem zostać wprowadzone we wszystkich krajach Unii Europejskiej do 17 grudnia 2021 roku.
Ustawodawca polski wskazał nowy termin wprowadzenia zmian — to sierpień 2022 i też go przekroczył.
Polscy pracownicy nadal nie mogą więc korzystać ze zmian w prawie pracy, między innymi z dodatkowych przerw, jakie przewiduje dyrektywa.
Obie są związane z czasem pracy:
- osobom, których czas pracy w ciągu dnia przekroczy 9 godzin, będzie przysługiwała dodatkowa 15 - minutowa przerwa,
- osobom, których czas pracy w ciągu dnia przekroczy 16 godzin, będzie przysługiwała kolejna 15 - minutowa przerwa,
Wszystkie wspomniane przerwy wliczają się do czasu pracy
Z jakich przerw można skorzystać już dziś? Określa to Kodeks pracy
Art. 134 Kodeksu Pracy określa, że jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, to ma on prawo do przerwy w pracy, wliczonej do czasu pracy, która trwa co najmniej 15 minut.
To nie wszystkie przerwy wliczone do czasu pracy, na które mogą liczyć pracownicy już dziś:
- dodatkowa 15-minutowa przerwa dla pracownika niepełnosprawnego. To przerwa na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek.
- 5-minutowa przerwa przysługująca pracownikom pracującym na komputerze. Taka przerwa i odejście od ekranu komputera powinna odbywać się co godzinę.
- dodatkowa przerwa dla matek karmiących. Art. 187 Kodeksu pracy określa, że "pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw lub do dwóch przerw w pracy po 45 minut każda, gdy karmi więcej niż jedno dziecko.
Dwie dyrektywy do wdrożenia. Obie czekają
Resort pracy pracuje obecnie nad dwiema odrębnymi dyrektywami unijnymi dotyczącymi prawa i warunków pracy.
Jedna to wspomniana dyrektywa o przejrzystych i przewidywalnych warunkach pracy, druga to dyrektywa o równowadze w życiu zawodowym i prywatnym rodziców i opiekunów "work-life balance".
W pierwszej zmian poprawiających warunki pracy jest więcej. Nakładają na pracodawcę szereg obowiązków zapewnienia pracownikowi lepszych warunków pracy. Pracodawca będzie miał obowiązek przekazania pracownikowi, na piśmie, wielu informacji o warunkach pracy. Będzie to musiał zrobić w ciągu 7 dni od dopuszczenia go do pracy, a pisemna forma ma ułatwić pracownikowi dochodzenie swoich praw.
Oto informacje, które powinien otrzymać pracownik, przystępując do pracy, informujące:
- o dobowej i tygodniowej normie pracy obowiązującej danego pracownika,
- o dobowym i tygodniowym wymiarze czasu pracy,
- o przysługujących pracownikowi przerwach w pracy, a także dobowym i tygodniowym odpoczynku,
- o zasadach dotyczących pracy nadliczbowej oraz sposobie rozliczania nadgodzin,
- o innych (niż określone w umowie) składnikach wynagrodzenia czy świadczeniach materialnych i warunkach ich uzyskania,
- o wymiarze płatnego urlopu wypoczynkowego,
- o obowiązującej procedurze rozwiązania stosunku pracy,
- o prawie pracownika do szkoleń zapewnianych przez pracodawcę,
- o terminie, miejscu, czasie i częstotliwości wypłacania wynagrodzenia za pracę jeśli w firmie nie ma regulaminu pracy, który by to określał,
- o układzie zbiorowym pracy lub innym porozumieniu zbiorowym, którym pracownik będzie objęty,
- o czasie pracy, w przypadku pracy zmianowej.
Termin wdrożenia postanowień dyrektyw upłynął 1 i 2 sierpnia 2022 r. Natomiast zmiany w Kodeksie pracy, jakie w związku z nimi powinny być wdrożone, cały czas znajdują się w Rządowym Centrum Legislacji na etapie konsultacji. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów nadal pracuje nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.
A to właśnie ta ustawa wdroży dyrektywy do polskiego porządku prawnego.
