Komisja Europejska podpisała ustalenia operacyjne. To nie kończy sprawy KPO dla Polski
"Komisja Europejska zaakceptowała wszystkie programy w ramach Umowy Partnerstwa. 16 regionalnych i 8 krajowych programów. Wielki sukces, do końca roku wszystkie programy otrzymają zaliczkę" - napisał na Twitterze minister funduszy Grzegorz Puda.
Jeszcze zanim wpis ministra pojawił się w mediach społecznościowych, o sprawie powiadomiła korespondentka Polskiego Radia w Brukseli, Beata Płomecka. Dziennikarka wyjaśniła, że to nie zamyka sprawy związanej z pieniędzmi z Krajowego Planu Odbudowy dla Polski. Podpisanie tzw. ustaleń operacyjnych otwiera drogę do złożenia wniosku o wypłatę środków. Nie zostaną one jednak przekazane, jeśli Polska nie wypełni wskazanych kamieni milowych.
Czym są ustalenia operacyjne? Niezbędna umowa techniczna
Ustalenia operacyjne to dwustronna umowa techniczna, która porządkuje sposób rozliczania kraju członkowskiego z Komisją Europejską. Określa wskaźniki, które pozwolą ocenić czy zrealizowano kolejne etapy i osiągnięto cele pośrednie poszczególnych projektów. Ustalenia operacyjne określają też sposób współpracy kraju z Komisją Europejską i monitorowania prawidłowości wydawania środków.
Jeszcze w listopadzie minister ds. europejskich Szymon Szynkowski vel Sęk informował, że toczą się intensywne prace z Komisją Europejską, a Polska przedstawiła pakiet propozycji, które są przez drugą stronę analizowane. Ten etap uzgodnień Polska ma więc już za sobą.
Co oznacza zaakceptowany KPO dla Polski? Nie jest prawdą, że KE zmienia zdanie i ma nowe wymagania
Wcześniej, jeszcze w kwietniu 2022, Ursula von der Leyen zaakceptowała Krajowy Plan Odbudowy, jednak postawiła szereg warunków. To m.in:
- zmiany w sądownictwie, w tym likwidacja Izby Dyscyplinarnej SN, czy przywrócenie do pracy sędziów zawieszonych za wyroki,
- wydłużenie wieku emerytalnego w Polsce. Rząd nie musi ustawowo zmieniać wieku emerytalnego, musi natomiast stworzyć warunki zachęcające do dłuższej pracy,
- nałożenie podatku na właścicieli samochodów spalinowych oraz podniesienie opłaty rejestracyjnej na takie pojazdy. To element sztandarowego projektu UE, znanego jako Europejski Zielony Ład.
Wszystkie kamienie milowe były znane rządzącym od wielu miesięcy. Rząd sam je uzgodnił, podpisał, a następnie wprowadził pozorną zmianę w jednym z wielu punktów. Chodzi o zamianę Izby Dyscyplinarnej na Izbę Odpowiedzialności Zawodowej. Podobnie pozorne działania, które nie zmieniają sądownictwa w Polsce, dotyczą sytuacji sędziów. Jedni są przywracani do pracy (Igor Tuleya), jednak inni nadal nękani i prześladowani (Ewa Wrzosek).
Czy Polska wypełni kamienie milowe? Przed nami jeszcze długa droga
Ustalenia operacyjne, które zostały uzgodnione, pozwolą nie tylko uniknąć kolejnych pozornych zmian, ale uzyskać dokładny efekt uzgodniony pomiędzy stronami. Określają np. dokumentację, którą Polska będzie musiała dołączyć do wniosków o płatności, żeby udowodnić, że każdy z kamieni milowych i ich mierników został zrealizowany.
Dzięki określeniu dokumentów i wskaźników — i po wdrożeniu zmian — Polska będzie mogła wystąpić z wnioskami o wypłatę środków.
Oznacza to, że co prawda podpisanie ustaleń operacyjnych zbliżyło Polskę do uzyskania środków unijnych, to jednak droga, którą mamy przed sobą nadal jest długa i trudna. A środki są nam pilnie potrzebne.
"To realne pieniądze, które w kryzysie miały trafić na zieloną energię, termoizolację, rozwój fotowoltaiki, wymianę autobusów, na POZ i profilaktykę onkologiczną — mówił w Radiu Zet Krzysztof Brejza.
Źródła: Business Insider, Onet.pl,
