Po co liczyć czas pracy? To obowiązek pracodawcy
Obowiązek ewidencjonowania czasu pracy wszystkich pracowników spoczywa na pracodawcy. Określa to zarówno polski Kodeks pracy, jak i dyrektywa unijna.
Przepisy wskazują, że zatrudniony może pracować maksymalnie 8 godzin dziennie, 40 godzin tygodniu. W Polsce maksymalny dobowy wymiar czasu pracy wynosi właśnie 8 h, ale istnieje możliwość wydłużenia go w niektórych systemach czasu pracy do 12, 16, czy 24 godzin. Dobowy, tygodniowy czy miesięczny czas pracy jest rozliczany w tzw. okresach rozliczeniowych, które maksymalnie mogą trwać 4 miesiące, a szczegółowy sposób rozliczeń powinien zostać objęty układem zbiorowym lub zostać opisany w regulaminie pracy.
Liczenie czasu pracy jest ważne ze względu na umowę, jaką pracownik zawarł z pracodawcą oraz uzgodnione wynagrodzenie. Pracownik wynagradzany jest bowiem za określony etat lub jego część, czemu odpowiada konkretna ilość godzin pracy. W przypadku, gdy wykonuje swoje obowiązki lub pozostaje do dyspozycji pracodawcy dłużej, powinien mieć rozliczoną pracę w nadgodzinach, za co należy mu się dodatkowe wynagrodzenie lub dzień wolny. Określony w umowie czas pracy to także gwarancja dla pracodawcy, że może dysponować czasem pracownika w uzgodnionym zakresie.
Czas przepracowany przez pracownika musi więc być rejestrowany, a za brak prowadzenia ewidencji grożą wysokie kary. Mogą wynieść od 1 tys. do 30 tys. zł.
Czas pracy 2023. Wymiar czasu pracy i dni ustawowo wolne
To, jaki będzie wymiar czasu pracy w Polsce w 2023 roku, przeliczył portal Infor. Przygotowując dane na każdy miesiąc roku, bazował na schemacie dostarczonym przez Kodeks pracy.
Liczba godzin pracy, dni roboczych i dni wolnych, wraz z weekendami i dniami ustawowo wolnymi włącznie, w każdym miesiącu 2023 roku będzie następująca:
- w styczniu: 168 godzin pracy, 21 dni roboczych, 10 dni wolnych
- w lutym: 160 godzin pracy, 20 dni roboczych, 8 dni wolnych,
- w marcu: 184 godziny pracy, 23 dni robocze, 8 dni wolnych,
- w kwietniu: 152 godziny pracy, 19 dni roboczych, 11 dni wolnych,
- w maju: 168 godzin pracy, 21 dni roboczych, 10 dni wolnych,
- w czerwcu: 168 godzin pracy, 21 dni roboczych, 9 dni wolnych,
- w lipcu: 168 godzin pracy, 21 dni roboczych, 10 dni wolnych,
- w sierpniu: 176 godzin pracy, 22 dni robocze, 9 dni wolnych,
- we wrześniu: 168 godzin pracy, 21 dni roboczych, 9 dni wolnych,
- w październiku: 176 godzin pracy, 22 dni robocze, 9 dni wolnych,
- w listopadzie: 160 godzin pracy, 20 dni roboczych, 10 dni wolnych,
- w grudniu: 152 godziny pracy, 19 dni roboczych, 12 dni wolnych.
W tym roku w sumie - na pełnym etacie - powinniśmy przepracować 2000 godzin i 250 dni. Będziemy mieli 115 dni wolnych.
Jak samodzielnie obliczyć wymagany czas pracy? 3 proste kroki
Nie każdy zatrudniony pracuje na pełen etat i ma do dyspozycji 8 godzin pracy od poniedziałku do piątku. W zakładach, w których praca odbywa się w weekendy, a także w święta, tworzone są grafiki pracy, które wyliczają czas pracy w ramach różnych okresów rozliczeniowych i uwzględniając różne potrzeby pracowników, klientów i samego przedsiębiorstwa.
W takich przypadkach pracodawca, ma obowiązek zaplanować i ewidencjonować czas pracy każdego zatrudnionego. Może to robić nie tylko w wymiarze rozliczenia rocznego, ale także miesięcznego, kwartalnego czy półrocznego.
Schemat wyliczenia czasu pracy, wg. Kodeksu pracy:
- pomnóż 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodaj do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych w okresie rozliczeniowym. Dzięki temu do czasu pracy dodasz godziny tzw. dni wystających, czyli niezebranych w pełne tygodnie,
- od otrzymanego wyniku odejmij 8 godzin za każde święto, które występuje w okresie rozliczeniowym i wypada w dzień inny niż niedziela.
Każdy pracownik, posługując się zamieszczonym schematem, może samodzielnie wyliczyć obowiązujący go czas pracy. W ten sposób może sprawdzić, czy otrzymany od przełożonego grafik prawidłowo przedstawia czas wykonywania pracy, wskazuje odpowiednie przerwy w pracy i uwzględnia odbiór dni wolnych przysługujących z tytułu świąt ogólnopaństwowych.
Źródła: Sip.lex.pl, Infor.pl
