Jako powód ustąpienia Benedykta XVI, do którego ma dojść 28 lutego, podano wiek Ojca Świętego. - To jest oficjalne stanowisko. Ono musi w prosty sposób odpowiedzieć na ciekawość publiczności. Watykan nie będzie wchodzić w szczegóły i mówić, że papież nie radził sobie z zarządzaniem - ocenia prof. Bartoś. Dodaje, że w Stolicy Apostolskiej potrzeba kogoś młodszego, kto opanowałby gry frakcyjne w Kurii Rzymskiej. - Najwyraźniej Benedykt XVI jest już zmęczony i zniechęcony. Wyobrażam sobie, że chce spędzić resztę życia w spokoju i ciszy. To nie jest człowiek lubiący publiczne wystąpienia, on może źle znosić wymóg bycia cały czas reprezentantem Kościoła. Może ostatnie lata chce spędzić w miejscu, gdzie będzie się dobrze czuł i robił to, co lubi: czytał i pisał książki.
- To są ludzkie rysy, w ten sposób widzimy bardziej człowieka niż urzędnika. Tego typu funkcjonariusze, ludzie na wysokich pozycjach, mają tendencje do fanatycznego, upartego trzymania się zdobytej pozycji. To, że Benedykt XVI ma wzgląd na osobiste życie, to cecha pozytywna i ludzka - tłumaczy teolog.
Kto po Benedykcie?
Prof. Bartoś nie chce spekulować, kto zastąpi Benedykta XVI w Watykanie. - Karty chce jak zwykle rozdawać kuria, środowisko najbliższe papieżowi. A ono chce kontynuacji. Mogę tylko wyrazić nadzieję, że z nowym papieżem nadejdzie jakaś zmiana. Jeśli w kierunku liberalnym, to znaczy, że kuria poniosła porażkę To może się zdarzyć, ale nie musi - ocenia. Dodaje jednak, że nie wiadomo, jak potoczy się konklawe: - Kardynałowie są wolni, choć rozmaite konsultacje mogą wpływać na ich decyzje.
Jakim papieżem był Benedykt XVI?
- Benedykt XVI był konserwatywnym teologiem, który starał się przeciwstawić w jego opinii niszczącym katolicyzm zmianom, które, jak sądził, wynikały z fałszywej interpretacji Soboru Watykańskiego II - ocenia prof. Bartoś. - Był przeciwko liberalizacji liturgii, wprowadzeniu języków narodowych, krytykował zewnętrzne zmiany w życiu duchownych. Benedykt chciał przywrócić stan przedsoborowy, to postawa mieszczańska, tradycjonalistyczna, nie znosząca zmian, jakiekolwiek by one były. Ratzinger w swoim czasie bardzo przestraszył się rewolucji kontrkulturowej 1968 roku. To naznaczyło jego myślenie, świat uznał za "cywilizację śmierci", której trzeba się gruntownie przeciwstawić - tłumaczy teolog. - Można powiedzieć, że jest człowiekiem nastawionym przeciwko nowoczesnej kulturze. W jego wizji nie ma człowieka, zmiany, dominuje wizja wiecznej niezmiennej instytucji Kościoła, którą trzeba pielęgnować. To bardziej spojrzenie od góry, a nie od dołu, od doświadczenia ludzkiego, wiedzy o człowieku, jego zależności psychologicznych, społecznych, itd. Stąd wiele zaniedbań u Benedykta XVI ludzkiej strony Kościoła.
