Katarzyna Herbert, żona zmarłego w 1998 roku poety, wyraziła zaniepokojenie upolitycznianiem twórczości jej męża. "W ostatnim czasie nasiliły się przypadki prób zawłaszczania dla doraźnych celów politycznych imienia Zbigniewa Herberta oraz pozostawionego przez niego wszystkim Polakom i światu duchowego przesłania, które zawarł w swojej twórczości" - napisała w oświadczeniu.
"Twórczość mego męża, co zawsze podkreślał, jest wspólnym dobrem kultury narodowej. Prawo do jego twórczości jest równe dla wszystkich, ale też wszyscy winni zachować wobec niej równy szacunek. Szacunek ten wymaga całkowitego oddzielenia spuścizny poety od spraw polityki" - pisze dalej.
"Ten wiersz nie był napisany dla prezesa PiS"
Wykorzystywanie poezji Herberta w celach politycznych, jego żona nazwała "nadużyciem". "Ten, kto instrumentalnie używa imienia, idei oraz spuścizny twórczej Zbigniewa Herberta do realizacji własnych celów politycznych ten, moim zdaniem, dopuszcza się nadużycia, a przez to okazuje brak szacunku mojemu mężowi i jego twórczości" - napisała.
Sprawę komentuje również na antenie Radia ZET. - Oburza mnie to, co robi PiS, protestuję przeciwko wykorzystywaniu twórczości mojego męża do celów politycznych - powiedziała. Dodała również, że ten wiersz "nie był napisany dla prezesa PiS".
Szydło: "Pani Herbert nie zabroni nikomu recytowania twórczości jej męża"
W tej sprawie na antenie TVN 24 wypowiedziała się posłanka PiS, Beata Szydło. - Spuścizna literacka jest dobrem wszystkich i własnością społeczną więc myślę, że cytowanie utworów literackich jest i będzie dość powszechne w życiu publicznym - powiedziała.
- To jest potęga literatury pięknej, a szczególnie poezji, że słowa zawarte w tych utworach mogą być odnoszone do różnych zdarzeń, do różnych sytuacji, że mogą być obecne w naszej kulturze. Szczególnie, że wiersz "Przesłanie Pana Cogito", który ma już swoje miejsce w historii Polski - dodała.
Posłanka powiedziała również, że w swojej wypowiedzi prezes PiS nie używał fragmentu wiesza w celach politycznych. - To była próba uczczenia pamięci ofiar - komentuje Szydło.
Równocześnie dodaje, że cytowanie wierszy nie jest brakiem szacunku. - Do twórczości męża pani Katarzyny Herbert mają prawo wszyscy. Rozumiem, że pani Herbert może mieć jakieś odczucia co do swojej interpretacji tego, w jaki sposób twórczość jej męża jest przekazywana w społeczeństwie, ale nie jest w stanie zabronić komukolwiek recytowania tej twórczości - komentuje.
Wiersz jako maczuga do ciężkiego oskarżenia
Sprawę komentuje również na antenie Radia ZET europoseł PJN, Michał Kamiński. - Często politycy cytują wiersze i nie sądzę, żeby w tym fakcie było coś złego. Wydaje mi się, że sztuka powinna promować piękno i dobre wartości. Cały problem, na który zwraca uwagę wdowa po Zbigniewie Herbercie jest to, że ten cytat został użyty jako maczuga do bardzo ciężkiego oskarżenia, oskarżenia o zdradę państwa polskiego - powiedział.
Dodał również, że retoryka PiS wykorzystuje "w haniebny sposób" nie tylko poezję, ale również pamięć o ofiarach katastrofy smoleńskiej. - Politycy PiS czują się tak bezpieczni w swoim cynizmie, że w ogóle tego nie ukrywają - dodał.
Wdowa protestuje, bo poparła Komorowskiego?
A zdaniem internautów oświadczenie Katarzyny Herbert nie pojawiło się przypadkiem. Przypominają, że żona poety w ubiegłorocznych wyborach prezydenckich poparła Bronisława Komorowskiego. Sugerują, że to politycy PO nakłonili ją do protestu. - I potraktowali instrumentalnie - napisał jeden z internautów na forum gazeta.pl.
- Fajne myślenie. Typowo PISie - kpi z kolei inny forumowicz. - No i mamy nową teorię spiskową - dodaje jeszcze inny.
"Poezję Herberta wykorzystuje się do brutalnej walki"
Katarzyna Herbert zdecydowała się na wysłanie oświadczenia do mediów po tym, jak Jarosław Kaczyński powiedział w niedzielę, że ofiary katastrofy smoleńskiej "zostały zdradzone o świcie". Jest to cytat z wiersza Herberta pt. "Przesłanie Pana Cogito".
Zbigniew Herbert - Przesłanie Pana Cogito"
Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu
po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę
idź wyprostowany wśród tych co na kolanach
wśród odwróconych plecami i obalonych w proch
ocalałeś nie po to aby żyć
masz mało czasu trzeba dać świadectwo
bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny
w ostatecznym rozrachunku jedynie to się liczy
a Gniew twój bezsilny niech będzie jak morze
ilekroć usłyszysz głos poniżonych i bitych
niech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda
dla szpiclów katów tchórzy - oni wygrają
pójdą na twój pogrzeb i z ulgą rzucą grudę
a kornik napisze twój uładzony życiorys
i nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy
przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świcie
strzeż się jednak dumy niepotrzebnej
oglądaj w lustrze swą błazeńską twarz
powtarzaj: zostałem powołany - czyż nie było lepszych
strzeż się oschłości serca kochaj źródło zaranne
ptaka o nieznanym imieniu dąb zimowy
światło na murze splendor nieba
one nie potrzebują twego ciepłego oddechu
są po to aby mówić: nikt cię nie pocieszy
czuwaj - kiedy światło na górach daje znak - wstań i idź
dopóki krew obraca w piersi twoją ciemną gwiazdę
powtarzaj stare zaklęcia ludzkości bajki i legendy
bo tak zdobędziesz dobro którego nie zdobędziesz
powtarzaj wielkie słowa powtarzaj je z uporem
jak ci co szli przez pustynię i ginęli w piasku
a nagrodzą cię za to tym co mają pod ręką
chłostą śmiechem zabójstwem na śmietniku
idź bo tylko tak będziesz przyjęty do grona zimnych czaszek
do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda
obrońców królestwa bez kresu i miasta popiołów
Bądź wierny Idź
