Państwo źle wydaje pieniądze, a wyniki są marne - NIK sprawdził stan polskiej nauki

Państwo źle wydaje pieniądze na naukę. Większość środków przeznaczana jest na liczne, ale niewielkie projekty badawcze. Ich efekty naukowe są zwykle mizerne i nie przynoszą oczekiwanych korzyści gospodarce. To wnioski z opublikowanego właśnie raportu Najwyższej Izby Kontroli.

Z raportem zapoznał się reporter TOK FM Darek Zalewski.

Według NIK podstawowym problemem polskich uczelni i instytutów jest kłopot z praktycznym zastosowaniem badań. Inspektorzy NIK uważają, że rząd nie wydaje pieniędzy na duże badania o istotnym znaczeniu dla społeczeństwa, gospodarki i rozwoju technologicznego kraju. Większość projektów naukowych finansowanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego to niewielkie i niepowiązane ze sobą programy badawcze, habilitacyjne albo prace promotorskie. Wszystko nastawione głównie na utrzymanie i rozwój samych pracowników naukowych i kadr uczelni.

Co roku gorzej jest z badaniami, których wyniki mogą mieć zastosowanie w praktyce. Nie ruszył np. w ogóle program dotyczący konkurencyjności i innowacyjność polskiej gospodarki czy zaawansowanych technologii. Jak wytykają resortowi inspektorzy NIK - Ministerstwo niewiele wie o prawdziwej pozycji i sile naukowej jednostek, których projekty finansuje. Słaby jest sam system przyznawania dotacji.

Wyróżnia się AGH

Za patologię można uznać to, że 3/4 zespołów zatwierdzających projekty to ludzie związani z ocenianymi przez siebie jednostkami. Efekt jest taki, że na tle światowej nauki polskich badaczy prawie nie widać. NIK trafiła na ośrodki, których pracownicy naukowi w ciągu ostatnich pięciu lat nie opublikowali nic. Niewiele zgłaszamy też patentów własnych wynalazków.

A jeśli już je mamy, to połowy z nich w ogóle nikt nie stosuje w praktyce. Na tym tle pozytywnie wyróżnia się Akademia Górniczo-Hutnicza, która w ostatnich trzech latach zgłosiła ponad 300 wynalazków. Drugi w kolejności jest Główny Instytut Górnictwa, który zgłosił niemal 50 takich patentów.

TOK FM PREMIUM