MEN, po tym jak sprawą zajęło się Radio TOK FM, zapewnia, że twórczość Czesława Miłosza zostanie wprowadzona do ostatecznego projektu podstawy programowej do liceów i techników.
Ale prof. Andrzeja Zieniewicza zapewnienia przedstawicieli ministerstwa nie przekonują. Tak jak tłumaczenie, że utwory polskiego Noblisty "przez przypadek" znikły z podstawy programowej.
- Nie wiadomo, czy skwitować to wzruszeniem ramion czy niedowierzaniem. Z trudem wyobrażam sobie taką pomyłką. Już kilka razy słyszeliśmy zapewnienia, a potem wychodziło po staremu, więc wcale nie jest powiedziane, że Miłosz się odnajdzie na liście - mówił literaturoznawca w TOK FM.
"Najgłębsze lochy myślenia narodowo-katolicko- konserwatywnego"
W projekcie podstawy programowej uderza nie tylko nieobecność utworów polskiego laureata Literackiej Nagrody Nobla. Na liście nie ma też m.in. Brunona Schulza, Franza Kafki, Ryszarda Kapuścińskiego czy Adama Zagajewskiego.
Kanon z nieobecnością Schulza czy Miłosza jest bardzo charakterystyczny dla najgłębszych lochów myślenia narodowo-katolicko- konserwatywnego
- stwierdził prof. Zieniewicz.
Zdaniem literaturoznawcy, znalezienia klucza, jakim posługiwali się autorzy listy, jest bardzo łatwe. I można to porównać do umieszczania "swoich" na listach do spółek Skarbu Państwa.
'Nasi' poeci - jak Rymkiewicz czy Wojciech Wencel - znaleźli się na liście. Czesław Miłosz na tematy narodowo-konserwatywne wypowiadał się zdecydowanie sceptycznie, żeby nie powiedzieć z przekąsem. Adam Zagajewski to przecież 'Europejczyk', 'kosmopolita'. Kierunek antyeuropejski jest dla myśli 'dobrej zmiany' charakterystyczny
Jak w komunistycznym PRL-u
Według prof. Zieniewicza, nie można zapominać o tym, jak komunistyczna władza traktowała literatów.
W latach 50. XX wieku nagradzano pisarzy masowymi wydaniami za to, że pisali ody o Bolesławie Bierucie i Józefie Stalinie
- przypomniał literaturoznawca z UW, wspominając, że wielu Jarosław Marek Rymkiewicz znany jest jako twórca wiersza "Do Jarosława Kaczyńskiego".
To akurat nie jest przykład najwybitniejszej poezji Rymkiewicza. - To bardzo niedobry wiersz - ocenia profesor.
Niebezpieczny Kapuściński
Zapatrzenie w komunistyczną przeszłość idzie u rządzących w parze z potrzebą lustrowania twórców. W ministerialnych dokumentach dotyczących lektur dla uczniów nie ma nazwiska Ryszarda Kapuścińskiego.
Został zlustrowany. To całkowicie 'kasuje' jego twórczość. Czego by nie napisał, był przecież okropnym komuchem
- ironizował prof. Zieniewicz.
Gość TOK FM nie miał wątpliwości, że bez względu na to, czy uczniowie będą mogli w szkole poznać twórczość Kapuścińskiego, "te książki na pewno zostaną w literaturze polskiej".
- "Cesarz" choć dotyczył Etiopii, to dziś bardzo niebezpieczna książka. Tak było też w przeszłości. Pamiętam, że kiedy książka się ukazała - pod koniec lat 70. - myśmy to czytali jako opis klimatów rządów Gierka. Ten dwór wokół cesarza, dostęp do ucha... To świetnie pasowało do klimatów Biura Politycznego KC PZPR. I jeszcze lepiej pasuje do dzisiejszego „Ucha Prezesa” - stwierdził prof. Andrzej Zieniewicz w rozmowie z Piotrem Maślakiem.
