Według Trybunału Konstytucyjnego, którym kieruje Julia Przyłębska, prezydent ma prawo ułaskawić osobę, która nie jest skazana prawomocnym wyrokiem.
Zdanie odrębne do orzeczenia zgłosił sędzia TK Leon Kieres, który zasiada w TK od 2012 roku. Resztę składu orzekającego stanowiły osoby wybrane przez PiS.
Powodem zajęcia się TK sprawą prezydenckich ułaskawień jest decyzja Andrzeja Dudy, dotycząca wiceprezesa PiS Mariusza Kamińskiego. Krótko po rozpoczęciu urzędowania - w listopadzie 2015 roku - Andrzej Duda ułaskawił cztery osoby związane z "aferą gruntową" - z czasów poprzednich rządów PiS. Wśród ułaskawionych znalazł się m.in. Kamiński, choć nie był on skazany prawomocnym wyrokiem.
Pytanie ws. ułaskawienia polityka Prawa i Sprawiedliwości skierowała do TK Prokuratura Generalna. Przypomnijmy, minister sprawiedliwości i prokuratorem generalnym jest Zbigniew Ziobro.
