Stoimy na klimatycznej krawędzi? "Podgrzejemy Ziemię tak, że przyroda dokończy za nas robotę"

- Ziemia w ciągu kilkunastu lat zmieni się gwałtownie. Sytuacja w Polsce nie będzie wyglądała lepiej od innych regionów świata. Emitując gazy cieplarniane, w pewnym momencie podgrzejemy Ziemię tak, że przyroda dokończy za nas robotę - mówi fizyk atmosfery prof. Szymon Malinowski. 

Prenumerata cyfrowa TOK FM i Wyborcza.pl - pierwszy taki dwupak! Do kupienia prosto i wygodnie, a do tego 50% taniej. Sprawdź szczegóły >>>

Szymon Malinowski jest profesorem nauk o Ziemi, pracuje na wydziale fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Według naukowca stoimy na krawędzi - w ciągu kilkunastu lat Ziemia zmieni się gwałtownie. Gość TOK FM tłumaczył, że klimat zmieniał się zawsze, ale w pewnym momencie to ludzie zaczęli być bardzo istotnym czynnikiem jego zmiany. 

- W pewnym momencie podgrzejemy Ziemię do tego stopnia, emitując gazy cieplarniane ze spalania paliw kopalniach, że przyroda dokończy za nas robotę - wyjaśnia fizyk atmosfery, współautor książki "Nauka o klimacie".

Jak tłumaczy - istnieje ogromna ilość potencjalnych gazów cieplarnianych umieszczonych w magazynach - które mogą się nagle otworzyć. Chodzi o wieczną zmarzlinę i znajdujący się w niej metan. 

- Jeżeli je otworzymy, to niezależnie od naszych wysiłków do atmosfery dostanie się tyle gazów cieplarnianych, że w ciągu kilkunastu lat warunki atmosferyczne będą takie, jak na cieplarnianej Ziemi za czasów dinozaurów. I tego żaden system, ani ludzki, ani biologiczny nie przetrwa bez perturbacji, które doprowadzą prawie do jego zniszczenia - mówi prof. Malinowski. 

Ocieplenie klimatu prowadzi do rozmarzania terenów, które niegdyś pozostawały cały czas zamrożone i tym samym do uwalniania znajdujących się w niej gazów.  

- Klimat zmieniał się zawsze i zawsze była to gra pomiędzy dwoma procesami: dopływem energii od słońca i tego ile tej energii jest pochłaniane przez naszą planetę oraz drugim procesem czyli tym, ile tej energii może zostać wypromieniowane w kosmos. Wszystkie zmiany klimatu w przeszłości są opisane grą tych dwóch mechanizmów - tłumaczył profesor. 

Dopływ energii się nie zmienia, ale działania człowieka wpływają na to, że gazów cieplarnianych w atmosferze jest coraz więcej, przez co ciepło nie może zostać z niej wypromieniowane. 

Konsekwencje dla Polski

A jak najbliższe lata wpłyną na klimat w Polsce? - Zapowiedzią tego, co częściej będzie się zdarzało, były ubiegłoroczne huragany na Pomorzu - mówi z kolei Edwin Bendyk, publicysta działu naukowego "Polityki".

I jak mówi - powołując się na rządowy Projekt Polityki Ekologicznej Państwa do 2030 roku - w łódzkim aż 90 procent województwa jest zagrożona opadami poniżej 400 ml rocznie. Natomiast w woj. mazowieckim rośnie zagrożenie opadami powyżej 10 ml na dobę.

Z jednej więc strony potężne połacie kraju będą pustynnieć, a z drugiej, strony niektóre miasta będą miały problem z odprowadzeniem zbyt dużej ilości wody.  

Goście Radia TOK FM odnieśli się także do polityki energetycznej kraju, którą w tym miesiącu ogłosił minister energii Krzysztof Tchórzewski.

- To zestaw wykluczających się propozycji. Widać, że jest problem z budowaniem spójnej strategii, która uruchomiłaby już teraz niezbędne zasoby - ocenia Edwin Bendyk. 

Jednym z pomysłów rządu jest budowa pierwszej w Polsce elektrowni atomowej.

- Elektrownia atomowa jest jakimś rozwiązaniem, tylko że przy cyklu inwestycyjnym i wielkości środków, które trzeba w to zainwestować, możemy ją mieć około 2040 roku. To może być już za późno - uważa Bendyk. 

Politycy a interes wyborczy 

Zdaniem gości Radia TOK FM istnieją odpowiednie rozwiązania, ale nie są one wdrażane.

- Gdyby powierzchnię Warszawy pokryć aktualnymi ogniwami fotowoltaicznymi, to całoroczna produkcja energii odpowiadałaby całorocznej produkcji wszystkich elektrowni w Polsce - argumentuje prof. Malinowski.

- Trzeba piętnować wszystkie nieodpowiedzialne zachowania. To jest najważniejsza sprawa, którą musi zapewnić nam państwo i politycy. A oni sobie bimbają. Mają to w nosie, dbając tylko o krótkookresowe interesy wyborcze - dodaje. 

Chcesz wiedzieć więcej? Posłuchaj podcastu 

  • 3 grudnia rozpocznie się szczyt klimatyczny ONZ 2018 w Katowicach. Czy podczas wydarzenia dojdzie do przełomowych decyzji?
  • Na czym polega paryskie porozumienie klimatyczne? 

TOK FM PREMIUM