Pomysł przeprowadzenie specjalnych lekcji pojawił się po zamachu na Pawła Adamowicza. Długoletni prezydent Gdańska, przypomnijmy, zmarł po tym, jak został zaatakowany podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Po jego śmierci w wielu szkołach odbyły się lekce, które prowadzili m.in. prezydenci miast. Tak było m.in. w Szczecinie i Białymstoku.
Organizowanie lekcji na temat mowy nienawiści nie podoba się przedstawicielom środowisk prawicowo-narodowych. Krytycy mówią o "deprawacji dzieci propagandą LGBTQ". W Warszawie przed Urzędem Miasta w poniedziałek o godz. 16 dobędzie się manifestacja pod hasłem "obrony dzieci i młodzieży przed propagandą LGBTQ i ideologią gender w warszawskich szkołach".
- To argumenty absurdalne i groźne - mówi Anna Dąbrowska ze Stowarzyszenia "Homo Faber". I przypomina, że w 2017 roku, po brutalnych atakach na cudzoziemców, takie lekcje były zaplanowane w Lublinie. Tyle że zamiast ponad 550 godzin... odbyło się zaledwie kilkadziesiąt. Wszystko dlatego, że zadziałały argumenty środowisk prawicowo-narodowych, według których miejscy urzędnicy chcą namawiać młodzież na przyjmowanie uchodźców, w tym muzułmanów. Prawica twierdziła też, że lekcje tolerancji to tak naprawdę "agitacja polityczna na terenie szkół" i "przemycanie lewicowej ideologii".
- Grupy związane ze środowiskami prawicowymi opowiadały nieprawdopodobne, kłamliwe historie. To spowodowało, że w Lublinie zrobił się wręcz skandal, że będziemy deprawować młodzież. I na fali tego przekazu, część dyrektorów szkół zdecydowała, że u nich naszych lekcji jednak nie będzie - tłumaczy szefowa stowarzyszenia "Homo Faber", które od wielu lat organizuje warsztaty antydyskryminacyjne.
Dyrektorzy się boją?
Stowarzyszenie obawia się, że podobnie może być i teraz: część dyrektorów szkół przestraszy się wizytatorów z kuratorium i nie chcąc mieć problemów, nie zdecyduje się na zajęcia dla młodzieży. Mimo że dostrzegają potrzebę przeprowadzenia takich zajęć.
Czytaj też: "To nie może być wykład". W polskich szkołach mają się odbyć lekcje o mowie nienawiści
Obawy nie są bezpodstawne. Prawicowe "Ordo Iuris" błyskawicznie zareagowało na pomysł organizowania lekcji o mowie nienawiści. Zaraz po tym, jak przed kilkoma dniami zaproponowano przeprowadzanie takich zajęć, organizacja ogłosiła, że rodzice nie muszą wyrażać zgody na takie lekcje, że mogą wypełnić i złożyć w szkołach specjalne oświadczenie, w którym zaznaczą swój sprzeciw. - To jest kompletnie absurdalne. Przecież tolerancja, antydyskryminacja, to są tematy, zawarte w podstawie programowej, w statutach szkół. Na co niby rodzice się mają zgadzać? Na realizację podstawy programowej? - pyta dyrektorka jednej z lubelskich podstawówek, która chce pozostać anonimowa.
- Znaleźliśmy się w momencie, który jest dla mnie trochę przerażający - przyznaje w rozmowie z TOK FM dyrektor Biura Partycypacji Społecznej Urzędu Miasta Lublin, Piotr Choroś. Jak tłumaczy, aksjologiczną podstawą naszego społeczeństwa i naszej kultury zawsze były prawa człowieka, w tym poszanowanie godności każdej osoby ludzkiej. - I teraz nagle budzimy się w społeczeństwie, w którym legalnie funkcjonująca organizacja pozarządowa, złożona z prawników i podpierająca się tytułami naukowymi ("Ordo Iuris" - przyp. red.) głosi, że generalnie, jeśli chodzi o podstawy naszej cywilizacji - to wszystko zależy od zgody rodzica. I tak właściwie, to rodzic może zabronić szkole, by mówić w niej o tym, że koledze/ koleżance należy się szacunek, niezależnie od jego/jej poglądów, koloru skóry czy wyznania - tłumaczy Piotr Choroś.
Czytaj też: Lekcje przeciw mowie nienawiści są żenujące czy potrzebne? Spór Jacka Żakowskiego i Adama Bodnara w TOK FM
Tymczasem chęć poprowadzenia zajęć o tolerancji i o tym, jak walczyć z mową nienawiści, zadeklarowało kilkunastu byłych sędziów Trybunału Konstytucyjnego, m.in. prof. Ewa Łętowska czy prof. Andrzej Rzepliński. "Jesteśmy gotowi do uczestniczenia w zajęciach szkolnych poświęconych (...) konieczności zwalczania mowy nienawiści" - napisali sędziowie w stanie spoczynku.
Gotowość do przeprowadzenia lekcji o mowie nienawiści zaproponowali byli sędziowie Trybunału Konstytucyjnego. "Jesteśmy gotowi do uczestniczenia w zajęciach szkolnych poświęconych (...) konieczności zwalczania mowy nienawiści" - napisali w specjalnym liście. Wśród sędziów, którzy podpisali się pod apelem są m.in. prof. Ewa Łętowska i prof. Andrzej Rzepliński, którzy pełnili funkcję prezesów TK.
Z kolei Amnesty International organizuje specjalne webinarium poświęcone mowie nienawiści w klasie i w internecie:
