W dzisiejszych czasach jedyną stałą jest zmienna, a wyzwania mnożą się przed organizacjami i ich prezesami.
– W ostatnich miesiącach mamy do czynienia z nagromadzeniem przełomowych zjawisk w skali niespotykanej od dziesięcioleci – od pandemii koronawirusa po wybuch wojny w Ukrainie, z nakładającą się na to transformacją technologiczną i kryzysem klimatycznym. To tworzy bezprecedensową presję na CEO firm, którzy są zmuszeni do zarządzenia szeregiem jednocześnie pojawiających się ryzyk na podstawie niejednoznacznych danych, które mogą być wzajemnie sprzeczne, w zależności od branży i obszaru biznesowego z jakiego pochodzą – mówi Paweł Bukowiński, Partner zarządzający EY Polska w obszarze Strategia i Transakcje, Lider zespołu Transaction Diligence oraz Doradztwa Dezinwestycyjnego w regionie Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej oraz Azji Środkowej (CESA).
Inflacja straszy
Prezesom firm coraz trudniej nawigować organizacje poprzez morze rosnącej niestabilności otoczenia makroekonomicznego i geopolitycznego. Z niedawno przeprowadzonego badania EY CEO Outlook Pulse Survey wynika, że inflacja zdecydowanie wybija się jako czynnik ryzyka numer jeden – 69% respondentów badania uważa, że wpłynie ona negatywnie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa i jego rozwój. Z tej liczby, 16% badanych uważa, że inflacja jest głównym zagrożeniem dla przychodów i rentowności organizacji. Równolegle, jedynie 15% badanych uważa, że polityka monetarna nie będzie miała większego wpływu na wzrost gospodarczy i rozwój.
– Podłoże inflacji różni się w poszczególnych krajach, a jej efekt na poszczególne branże i firmy również jest odmienny: część firm musi zmniejszać marże, by utrzymać sprzedaż, podczas gdy inne wręcz przeciwnie – korzystają z możliwości poprawy rentowności, jaką dają rosnące ceny. Dodatkowo koszty finansowania przedsiębiorstw wzrosły w związku z zaostrzoną polityką monetarną państwa. Kluczowe dla poziomu ryzyka przedsiębiorstw jest, że poziom inflacji i tempo jej wzrostu pozostają poza kontrolą prezesów firm. Dlatego CEO, stojący w obliczu ryzyka nieustępującej inflacji i nadchodzącego kryzysu, powinni skupić się w pełni na zabezpieczeniu płynności finansowej i rentowności przedsiębiorstw. Dla konsumentów niestety oznacza to często dalszy wzrost cen – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner odpowiedzialny za działalność EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich oraz Lider EY-Parthenon w Regionie CESA
wykres EY materiał partnera
Zaraz za inflacją jest pandemia i geopolityka
Szczyt pandemii wydaje się być za nami, jednak jej efekty w postaci kolejnych lock-downów czy zaburzeń w łańcuchach dostaw są na szczycie listy ryzyk definiowanych przez prezesów – aż 43% badanych CEO wymienia efekty pandemii jako ryzyko dla wzrostu firmy. Te obawy są najsilniejsze w Azji, jednak tak naprawdę dotyczą całego świata, ze względu na kluczowa pozycję Chin w wielu globalnych łańcuchach dostaw.
W efekcie pandemii firmy mają narastające trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników: 29% CEO wymienia ją jako czynnik hamujący wzrost przedsiębiorstwa.
Wzrost napięć na poziomie geopolitycznym to kolejny kluczowy czynnik hamujący wzrost w oczach CEO – wskazuje na niego 35% prezesów badanych przez EY. Wybuch wojny w Ukrainie był przełomem na poziomie politycznym i gospodarczym – pompując ceny surowców, powodując rewizję dotychczasowych polityk energetycznych i wpływając na poziom inflacji.
Kolejnym kluczowym ryzykiem dla firm, który może wpłynąć na ich wzrost, są zmiany klimatu i rosnąca presja na zrównoważony rozwój – wymienia je 34% badanych.
wykres materiał partnera
Weryfikacja planów międzynarodowej ekspansji
Pokłosiem napięć na poziomie geopolitycznym jest masowa weryfikacja planów inwestycyjnych firm – 95% respondentów badania zrewidowała inwestycje dokonywane na poziomie międzynarodowym; 43% CEO opóźnia realizację planów inwestycyjnych do momentu poprawy sytuacji geopolitycznej, 40% respondentów przekształca strukturę swoich łańcuchów dostaw, a 39% dokonuje realokacji aktywów operacyjnych. Prawie jedna trzecia (30%) wycofuje się z niektórych rynków, a 29% rezygnuje z planowanych inwestycji.
– Wojna i napięcia geopolityczne powodują szereg zagrożeń dla firm. W ramach dostosowywania strategii do niestabilnego otoczenia, najwięcej przedsiębiorców postanowiło wstrzymać się z decyzjami inwestycyjnymi lub wręcz z nich zrezygnować, do czasu poprawy Instynkt przetrwania nakazuje nie narażanie się na niepotrzebne ryzyko, co powoduje, że prezesi decydują się na realokację aktywów firm, którymi zarządzają i wycofywanie się z bardziej ryzykownych rynków. Najlepszym tego przykładem są przedsiębiorstwa, które dokonują dezinwestycji aktywów powiązanych z Rosją. Paradoksalnie, to szansa dla Polski – nasz kraj może być beneficjentem tendencji do skracania łańcuchów dostaw i przenoszenia ich z Azji do Europy – mówi Arkadiusz Gęsicki.
wykres EY materiał partnera
ESG, transformacja cyfrowa i innowacje kluczem do zmian
Zrównoważony rozwój (ESG) to nie tylko ryzyko, ale też szansa dla firm by wejść na nowy poziom. Nacisk na wdrażanie strategii ESG jest – zdaniem 39% respondentów badania – kluczem do zwiększenia konkurencyjności firmy, którą zarządzają.
– Zrównoważony rozwój, obok cyfrowej transformacji mającej poprawić doświadczenie klienta i zwiększenia innowacyjności firmy to kluczowe obszary, na którym skupiają się prezesi firm, chcąc zniwelować wyzwania, które pojawiają się przed nimi w ostatnich kilkunastu miesiącach – choćby dotyczące kryzysu energetycznego i wzrastających cen energii, co w dłuższej perspektywie może przyspieszyć transformację energetyczną przedsiębiorstw – mówi Arkadiusz Gęsicki.
Zwiększony nacisk na ESG jest spowodowany nie tylko postępującymi zmianami klimatu i ich coraz bardziej widocznym wpływem na nasze bezpośrednie otoczenie, wymuszają go regulatorzy, akcjonariusze, klienci oraz pracownicy firm. Utrzymanie standardów ESG to coraz częściej podstawa umożliwiająca dalszy rozwój przedsiębiorstwa.
- Transformacja w kierunku ESG niesie ze sobą szereg wyzwań na poziomie operacyjnym, jednak firmy, które jej dokonają, zwiększą swoją długoterminową wartość poprzez optymalizację kosztów kapitału, i poprawę relacji ze wszystkimi interesariuszami – inwestorami, pracownikami i klientami– mówi Arkadiusz Gęsicki.
Drugim kluczowym czynnikiem zmian jest transformacja cyfrowa doświadczeń klienta: zaangażowanie klientów poprzez technologię, co umożliwia poprawę wzajemnych powiązań pomiędzy produktami, usługami i zarządzenie strategią cenową. Ten czynnik wymienia 34% badanych. Prezesi i członkowie zarządów firm, którzy wzięli udział w EY-Parthenon 2022 Digital Investment Index (DII) również zauważyli, że pozyskiwanie klienta, utrzymanie go i doświadczenie, które ma on w kontakcie z produktem lub usługą firmy będzie jednym z priorytetów w obszarze cyfrowym w ciągu najbliższych dwóch lat. Technologia umożliwi dalszą transformację doświadczeń klienta, zwiększenie lojalności i kontrolę cen. Ponad połowa (55%) badanych członków zarządów firm zauważa, że poprawa doświadczeń klienta miała pozytywny wpływ na postrzeganie marki. To z kolei buduje lojalność wobec danego produktu lub usługi i – w efekcie – umożliwia uzyskanie marży wyższej niż konkurencja.
wykres EY materiał partnera
– Wierzę, że firmy wyjdą z obecnej sytuacji wzmocnione o nowe doświadczenia i rozwiązania, których nie zdobyłyby w warunkach ciągłej prosperity – mówi Arkadiusz Gęsicki.
W obliczu niepewności, CEO stawiają rozwój
Prawdziwi liderzy widzą w dzisiejszym świecie pełnym wyzwań szanse bardziej niż zagrożenia. Dlatego zdecydowana większość z nich (64%) planuje zwiększyć inwestycje kapitałowe; jedynie 14% badanych CEO planuje je zmniejszyć – wynika z badania EY CEO Outlook Pulse Survey. Ponad połowa ankietowanych (52%) planuje przeprowadzić akwizycję w ciągu najbliższego roku, podczas gdy prawie połowa (40%) respondentów planuje wszechstronną aktywność na polu kapitałowym, rozważając zarówno akwizycje, sprzedaż aktywów i strategiczne alianse.
wykres EY
– Poważne zmiany na poziomie makroekonomicznym, gospodarczym, geopolitycznym i regulacyjnym zwiększyły niepewność otoczenia, w jakim działają dziś firmy. Szereg firm jest wciąż zasobna w kapitał, a fuzje i przejęcia są przez nie postrzegane jako najszybszy sposób na wzrost – mówi Paweł Bukowiński.
Kluczowym czynnikiem inspirującym CEO do transakcji M&A jest chęć inwestycji w firmy we wczesnej fazie wzrostu, by uzupełnić dotychczasowe portfolio produktów lub usług i pozyskać utalentowanych pracowników – taką odpowiedź wskazało 21% respondentów; 15% z kolei jest zainteresowana inwestycją w firmę w sąsiednim sektorze, co powinno otworzyć nowe perspektywy wzrostu.
wykres EY
96% CEO doświadczyło nieudanej transakcji
Fuzje i przejęcia to szybki sposób na rozwój biznesu i jego dywersyfikację, jednak równolegle niesie on ze sobą spore ryzyka. Zdecydowana większość (96%) badanych CEO doświadczyła nieudanej transakcji w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
wykres EY
- Zarządzanie w czasach zwiększonej niepewności obarczone jest dodatkowym ryzykiem i liderzy powinni bardzo rozważnie planować kolejne działania, nie rezygnując jednak z planów rozwoju. To może być nowe spojrzenie na dotychczasową strategię, rewizja portfela na poziomie lokalnym i międzynarodowym oraz nowe podejście do ekosystemu w którym funkcjonują. Dzięki temu firmy z dobrze sformułowaną i zrealizowaną strategią mogą w dzisiejszych, trudnych czasach, zyskać dodatkową przewagę nad konkurencją. Rewizja strategii w zmieniającym się otoczeniu może pozwolić stworzyć solidne fundamenty dla długoterminowego rozwoju i dalszego zwiększania wartości w kolejnych latach, zamiast skupiać się na obronie status quo. – podsumowuje Arkadiusz Gęsicki.
O badaniu
Badanie EY 2022 CEO Outlook Survey ma na celu dostarczenie wartościowych analiz dotyczących głównych trendów i kierunków rozwoju największych firm na świecie oraz opinii ich prezesów dotyczących kierunków rozwoju i sposobów na tworzenie długoterminowej wartości. To regularne badanie CEO największych firm na świecie, prowadzone przez Longitude Research Limited z grupy Financial Times. W sierpniu 2022 r., Longitude przeprowadziło badanie na rzecz EY wśród 760 CEO w 10 krajach w sześciu branżach. Więcej informacji na ey.com/en_gl/ceo
O EY-Parthenon
EY-Parthenon to część EY i równocześnie jedna z największych globalnych organizacji doradztwa strategicznego zatrudniająca ponad 6500 specjalistów. Pomagamy prezesom firm i liderom biznesowym opracowywać i realizować strategie transformacyjne w całym przedsiębiorstwie, aby kreować długoterminową wartość dla wszystkich interesariuszy.
O firmie EY
Celem działalności EY jest budowanie lepiej funkcjonującego świata - poprzez wspieranie klientów, pracowników i społeczeństwa w tworzeniu trwałych wartości - oraz budowanie zaufania na rynkach kapitałowych.
Wspomagane przez dane i technologię, zróżnicowane zespoły EY działające w ponad 150 krajach, zapewniają zaufanie dzięki usługom audytorskim oraz wspierają klientów w rozwoju, transformacji biznesowej i działalności operacyjnej.
Zespoły audytorskie, consultingowe, prawne, strategiczne, podatkowe i transakcyjne zadają nieoczywiste pytania, by móc znaleźć nowe odpowiedzi na złożone wyzwania, przed którymi stoi dziś świat.
EY w Polsce to ponad 5000 specjalistów pracujących w 7 miastach: w Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Łodzi, Poznaniu i Wrocławiu oraz w Centrum Usług Wspólnych EY.
Działając na polskim rynku co roku EY doradza tysiącom firm, zarówno małym i średnim przedsiębiorstwom, jak i największym firmom. Tworzy unikatowe analizy, dzieli się wiedzą, integruje środowisko przedsiębiorców oraz angażuje się społecznie. Działająca od ponad 20 lat Fundacja EY wspiera rozwój i edukację dzieci oraz młodzieży z rodzin zastępczych, zwiększając ich szanse na dobrą przyszłość, a także pomaga opiekunom zastępczym w ich codziennej pracy. Każdego roku Fundacja EY realizuje około 20 projektów pomocowych, wspierając w ten sposób ponad 1300 rodzin zastępczych.
EY Polska od 2003 roku prowadzi polską edycję międzynarodowego konkursu EY Przedsiębiorca Roku, której zwycięzcy reprezentują Polskę w międzynarodowym finale World Entrepreneur of the Year organizowanym co roku w Monte Carlo. To jedyna tej rangi, międzynarodowa inicjatywa promująca najlepszych przedsiębiorców.
EY Polska jest sygnatariuszem Karty Różnorodności i pracodawcą równych szans. Realizuje wewnętrzny program „Poziom wyżej bez barier", aktywnie wspierający osoby z niepełnosprawnościami na rynku pracy. EY był w Polsce wielokrotnie wyróżniany tytułem „Pracodawca Roku®" w rankingu prowadzonym przez międzynarodową organizację studencką AIESEC. EY jest również laureatem w rankingach Great Place to Work oraz Idealny Pracodawca według Universum.
