Małpia ospa - jak można się zarazić? Objawy, przebieg, rokowania, obostrzenia

Małpia ospa to rzadka choroba tropikalna pochodząca z Afryki, która w maju pojawiła się w Europie, a obecnie (w czerwcu 2022) pierwszy przypadek odkryto też w Polsce. Wyjaśniamy jak można się zarazić, a także jak rozpoznać ją u siebie i co wtedy zrobić.

Małpia ospa - co to za choroba? Różni się od wietrznej ospy i ospy prawdziwej

Małpia ospa to rzadka choroba tropikalna pochodząca z Afryki, głównie środkowej i zachodniej. Wywoływana jest przez wirusa z rodzaju Orthopoxvirus, należącego do rodziny Poxviridae

Przenoszą ją przede wszystkim gryzonie, głównie wiewiórki, ale też małpy, od których choroba przyjęła nazwę. Po raz pierwszy została zidentyfikowana właśnie u małp w 1958 r. Z kolei pierwszy chory na małpią ospę człowiek, został zdiagnozowany w Demokratyczej Republice Konga, w1970 r. 

To choroba, która nie ma nic wspólnego ze znaną u nas ospą wietrzną.

To całkiem inny wirus, dlatego wolę używać, w przypadku ospy wietrznej, jej starej nazwy: wiatrówka – wyjaśniał w portalu Medonet wirusolog, prof. Włodzimierz Gut.

Małpiej ospie już bliżej jest do ospy prawdziwej (zwanej czarną ospą). Jednak ta groźna choroba o wysokiej śmiertelności (30 proc) już nie istnieje na świecie. 

- Jej eradykację (całkowite wyeliminowanie) na świecie ogłoszono w 1980 r., dwa lata po tym, jak odnotowano ostatni jej przypadek - czytamy w Medonet. 

Małpia ospa, w Europie pojawiła się niedawno. Przyglądamy się jak wyglądają objawy, leczenie i rokowania, a także jakie działania podjął rząd, żeby uchronić Polaków przed jej rozprzestrzenianiem.

Małpia ospa - jak rozpoznać chorobę. Wczesne objawy małpiej ospy - nie ignoruj ich

Jeśli poza bólem głowy i mięśni zauważasz u siebie wysypkę, nie bagatelizuj symptomów rozpoczynającej się choroby.

W początkowej fazie infekcja ma objawy grypopodobne. To dlatego, sądząc, że to zwykła grypa, można je niewłaściwie zinterpretować.

Jednak, jak podaje portal medonet.pl, zauważono 8 objawów małpiej ospy, których dostrzeżenie u siebie powinno być sygnałem do zgłoszenia się do lekarza i izolacji:

  • wysypka,
  • gorączka,
  • ból głowy,
  • bóle mięśni,
  • bóle pleców,
  • ból gardła,
  • dreszcze,
  • ogólne osłabienie organizmu.

Małpia ospa - jak się przenosi, jak można się nią zarazić, ile trwa okres wylęgania?

Jak informuje medonet.pl,

  • do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z zarażonym zwierzęciem: przez jego ślinę lub płyny ustrojowe), a także w wyniku ugryzienia.
  • wśród ludzi wirus przenosi się drogą kropelkową. Jest to możliwe np. podczas kaszlu czy kichania. Przypadki zarażenia się człowieka przez człowieka są jednak rzadkie.

Czas inkubacji wirusa małpiej ospy wynosi od 7 do 14 dni.

W niektórych przypadkach rozpiętość może być większa i wynosić 5 do 21 dni.

W takim czasie od zakażenia pojawiają się pierwsze objawy. Te wczesne objawy małpiej ospy mogą być mylone z innymi chorobami, bo są niespecyficzne jedynie dla małpiej ospy. Dopiero, gdy pojawia się wysypka, która następnie zmienia się w pęcherze, to wyraźny sygnał, że mamy do czynienia z tą coraz powszechniejszą chorobą.

Czas trwania choroby i leczenie.

Ospa małpia trwa od dwóch do czterech tygodni. Ponieważ jest chorobą zakaźną, pacjent w tym czasie powinien pozostawać w izolacji, inaczej może zarażać osoby ze swojego otoczenia.

Przy lekkim przebiegu z reguły stosuje się leczenie objawowe tj. podaje leki przeciwwirusowe, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

Małpia ospa śmiertelność, rokowania i leczenie. Z reguły przebiega łagodnie, ale nie wolno jej bagatelizować

Przede wszystkim warto zaznaczyć, że niezwykle rzadko dochodzi do zarażenia człowieka przez człowieka. Jest to więc inny rodzaj choroby zakaźnej niż Covid-19, który przez ostatnie 2 lata dezorganizował nam życie. Śmiertelność małpiej ospy, odmiany zachodnioafrykańskiej, którą właśnie obserwujemy w Europie to, jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), jedynie 1 proc. Dla porównania śmiertelność na prawdziwą ospę to 30 proc, a na Covid -19: 2,5 proc (ten poziom zmieniał się jednak na przestrzeni rozwoju choroby i wg. Pulsu Medycyny np. w Jemenie dochodził do 19 proc).

Rokowania w przypadku małpiej ospy są dobre.

- Mówi się, że większość przypadków rejestrowanych w Europie ma przebieg łagodny i nie musi być nawet hospitalizowana - powiedziała w TVN dr Cholewińska-Szymańska, specjalistka chorób zakaźnych, ordynator w Wojewódzkim Szpitalu Zakaźnym w Warszawie

Przyznała, że bywają cięższe przypadki wymagające leczenia szpitalnego. To takie, które mają ciężki przebieg lub powikłania w postaci np. zapalenia płuc czy zapalenia opon mózgowych. - Ale większość przypadków w Europie Zachodniej, o których wiemy, nie musi być hospitalizowana, leczona jest ambulatoryjnie lekami objawowymi - dodała.

Pierwszy przypadek małpiej ospy w Polsce. Rozporządzenie: obowiązkowa hospitalizacja i 21-dniowa kwarantanna

Minister zdrowia Adam Niedzielski podczas konferencji prasowej zorganizowanej na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi poinformował o przygotowaniu Polski na pierwsze przypadki małpiej ospy w naszym kraju. 

- Mieliśmy ok. 10 podejrzeń małpiej ospy, próbki są badane. 10 czerwca to dzień, gdy mamy pierwszy przypadek – powiedział Adam Niedzielski.

Pacjent został przyjęty do warszawskiego szpitala na Woli i jego stan jest dobry.

Minister zdrowia podpisał 3 rozporządzenia w sprawie małpiej ospy.

  1. Małpia ospa i zakażenie wirusem zostały objęte przepisami o zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
  2. Obowiązek zgłaszania do lekarza przypadków podejrzenia lub rozpoznania ospy małpiej, a także zgony do właściwego, miejscowego inspektora sanitarnego.
  3. Obowiązek hospitalizacji osób zakażonych lub chorych oraz osób podejrzanych o zakażenie lub zachorowanie na ospę małpią. Wprowadza też obowiązek kwarantanny osób zakażonych, chorych i podejrzanych o zakażenie. Obowiązkowa kwarantanna wynosi 21 dni licząc od dnia następnego po ostatnim dniu narażenia na styczność z chorym lub styczności.

TOK FM PREMIUM