Masowe eksperymenty na dzieciach w Lublinie. Czy to bezpieczne? "Powikłania są niedoszacowane" [Eksperyment, odc. 6]

Michał Janczura
Setki dzieci przez niespełna 4 lata było poddanych eksperymentalnej terapii z użyciem komórek macierzystych w jednej z lubelskich klinik. Komórki miały pomagać w walce z autyzmem czy dziecięcym porażeniem mózgowym. Za niesprawdzone terapie płacili rodzice. - Informacja o tym, że te terapie nie są szkodliwe, jest nadużyciem - komentuje transplantolog z Wrocławia.
Zobacz wideo

Podczas pracy nad serialem "Eksperyment" wiele razy słyszałem, że sprawy biznesu na komórkach macierzystych w Polsce nie da się opisać bez wizyty w Lublinie. O ile prof. Wojciech Maksymowicz chciał w Olsztynie eksperymentować na dzieciach, ale komisja bioetyczna mu to zablokowała, o tyle w Lublinie do takiej sytuacji doszło. Na nieuleczalnie chorych dzieciach eksperymentowano od 2018 roku. Za terapie odpowiedzialna jest dr hab. Magdalena Chrościńska-Krawczyk, szanowana i ceniona wśród rodziców młodych pacjentów neurolog dziecięca. Na co dzień przyjmuje w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym, ale eksperymentalne terapie prowadzi w prywatnym podmiocie Żagiel Med.

Posłuchaj szóstego odcinka serialu "Eksperyment":

Dotarliśmy do pisma lubelskiej komisji bioetycznej, na podstawie którego łatwo wyliczyć skalę prowadzonych eksperymentów: "W latach 2018-2020 u 123 dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym wykonano 445 podań głównie dożylnie, u 39 dzieci z przepukliną oponowo-rdzeniową wykonano 117 podań i u 67 dzieci z postępującymi chorobami układu nerwowego wykonano 201 podań dożylnie. W ramach kontynuacji medycznego eksperymentu leczniczego w 2021 roku zaplanowano co najmniej trzy dożylne podania WJ-MSC u 120 dzieci z ww. schorzeniami neurologicznymi".

Odwiedziłem lekarkę w Lublinie. Zgodziła się na rozmowę i dość otwarcie odpowiadała na pytania. Na każdym kroku podkreślała, że od dawna stara się o pieniądze na prowadzenie eksperymentów, by nie musieli za nie płacić rodzice. Składała m.in. wnioski o finansowanie do Agencji Badań Medycznych, ale nigdy takiego grantu nie otrzymała.

Jej zdaniem terapia przynosi efekty, a najlepszym dowodem są jej pacjenci. Na pytania dotyczące publikacji na ten temat i naukowych dowodów odpowiadała, że niebawem je przedstawi. 

Dr Chrościńska-Krawczyk twierdzi, że zaczęła eksperymenty pod wpływem doniesień ze Stanów Zjednoczonych i wyników znanej badaczki dr Joanne Kurzberg. Problem w tym, że badania wspomnianej doktor wcale nie dowodzą skuteczności terapii z użyciem komórek macierzystych. Jej praca kończąca szerokie badanie kliniczne z 2020 roku wprost stwierdza, że wyniki nie są zadowalające.

Poprosiliśmy o ocenę tych doniesień prof. Marka Ussowicza ze szpitala Uniwersyteckiego we Wrocławiu. To nie tylko pediatra, transplantolog kliniczny, ale też specjalista hematologii dziecięcej. Z komórkami macierzystymi ma do czynienia od dawna, np. stosując przeszczepy szpiku, które są jedną z zatwierdzonych i stosowanych metod wykorzystania komórek macierzystych. Prof. Ussowicz podkreśla, że sprzedawanie komórek w chorobach neurodegeneracyjnych u dzieci nie tylko jest nieprzyzwoite, ale też niesie ze sobą niebezpieczeństwo, o którym rzadko się wspomina. - Informacja o tym, że te terapie nie są szkodliwe, jest nadużyciem. W moim własnym doświadczeniu u 18 pacjentów, którzy byli leczeni w klinice hematologii dzieci we Wrocławiu, nastąpiły ciężkie powikłania w związku z podaniem komórek mezenchymalnych - mówi profesor, który dodaje, że takie terapie zwiększają ryzyko infekcji, powstawania nowotworów, a nawet śmierci pacjentów.

W szóstym odcinku radiowego serialu dokumentalnego "Eksperyment" opisujemy również proceder, który także zdaniem urzędników wymknął się spod kontroli. Chodzi o wprowadzanie na rynek produktów leczniczych z wykorzystaniem procedury tzw. wyjątku szpitalnego. Przepisy, które, jak sama nazwa wskazuje, miałyby być stosowane wyjątkowo, dają biznesowi komórkowemu możliwość wytwarzania tysięcy preparatów bez realnej kontroli ich skuteczności. Posłuchaj:

Serial "Eksperyment". Jak słuchać?

Pierwszego odcinka można posłuchać w aplikacji TOK FM, na kanale TOK FM Select na platformach podcastowych, a także tutaj:

Kolejnych odcinków mogą słuchać subskrybenci TOK FM Premium - wystarczy wejść na tokfm.pl/eksperyment lub wyszukać "Eksperyment" w aplikacji mobilnej TOK FM.

Kolejne odcinki pojawiają się we wtorki na tokfm.pl i w aplikacji TOK FM. By nie przegapić żadnego, polecamy przy podcaście "Eksperyment" wybrać opcję "obserwuj".

Serial przygotowuje dziennikarz TOK FM Michał Janczura, autor m.in. "Pieczy" czy "Folwarku", któremu w zbieraniu informacji pomagają: Adrian Wojtasik i Michał Tomasik. O reżyserię oprawy dźwiękowej zadbał Bartosz Dąbrowski. W szóstym odcinku głosu lektorskiego użyczyła Marta Perchuć-Burzyńska.

TOK FM PREMIUM