Małgorzata Gołota

Kompostuje się rośliny, kompostuje się bydło a od niedawna - kompostuje się też ludzi. Tradycyjny pochówek w trumnie jest źródłem zanieczyszczeń, podobnie - kremacja. Propagatorzy pochówku w formie kompostowania podkreślają, że ta metoda w ogóle nie generuje zanieczyszczeń a ostatecznie - użyźnia glebę. Oczywiście: taka nowinka wielu bulwersuje obyczajowo, niezadowoleni są księża, bo już czują zagrożenie dla zasobności swojej kasy.

Wydawałoby się, że weterynarz to specjalista zajmujący się zwierzętami, działający dla ich dobra. Jedank w rejonach, gdzie prowadzone są hodowle, Inspekcja Weterynaryjna raczej dba o jakość produkcji żywności, niż o dobrostan zwierząt. I taki stan utrzymuje się w większości krajów Europy. Mówimy o tym, że stan ten trzeba zmienić: dla dobra zwierząt i dla dobra klimatu, czyli w efekcie: dla dobra nas samych.

Gdybyś była/był ministrem odpowiedzialnym za klimat w Polsce roku 2021, musiał(a)byś chyba do perfekcji opanować umiejętność wymijającego i ogólnikowego odpowiadania na pytania o to, co konkretnie robi polski rząd na rzecz ochrony klimatu i środowiska. Czy minister Michał Kurtyka działa na rzecz klimatu, czy raczej opanował wspomnianą umiejętność wymijającego odpowiadania na konkretne pytania? Posłuchaj tego wywiadu i sam/a oceń.

Oprócz pytań z tytułu są jeszcze zagadnienia biznesowe i konsumenckie: czy klienci mają ochotę na ubrania wytworzone z materiałów z odzysku oraz czy firmy handlujące odzieżą mogą na takiej sprzedaży i recyklingu robić dobry biznes? W jednym i drugim przypadku odpowiedź brzmi: raczej tak, ale oczywiście pod pewnymi warunkami.

Konferencja klimatyczna Bidena to sygnał, że jeden z największych emitentów, USA, powracają do dyskusji na temat spowolnienia katastrofy klimatycznej. Szkoda tylko, że choć wniosek z tej konferencji jest taki, iż mamy szansę na światowe "zielone przebudzenie", to Polska wypada na tym tle wręcz żenująco.

Analitycy rynku w większości przewidują, że po okresie kryzysu wynikłego z pandemii czeka nas w gospodarce "odbicie". Popularny pogląd mówi też, że kryzysy sprzyjają reformom. Wygląda zatem na to, że po pandemii gospodarka odbuduje się, ale w nowym kształcie i najprawdopodobniej będzie to kształt wynikający z potrzeb związanych z katastrofą klimatyczną.

Zdaniem ekologów planowana zapora w Siarzewie na Wiśle to najgorsze, co mogłoby spotkać tę rzekę w dobie kryzysu klimatycznego. Rozprawiają się szybko z ewentualnymi argumentami "za" tą inwestycją, na której - jak mówią - skorzysta chyba jedynie lobby producentów betonu, którego miliony ton trzeba będzie w jej ramach wylać. Przedstawiają natomiast całą lawinę argumentów przeciw, od ekologicznych po... epidemiologiczne. Przy okazji warto przypomnieć pytanie: czy jest jakieś kompetentne ciało, które analizuje polską politykę wodną?

Czy znasz termin "deforestacja"? W języku polskim mamy zalesianie, nie ma natomiast pojęcia odlesiania - a taką działalność ludzkość uprawia, niestety, na całym świecie. W zależności od regionu ten problem wygląda inaczej, bo to nie tylko wycinanie lasów ale też na przykład ich wysychanie, które może być konsekwencją działań, które u zarania nie są związane z lasami.

Pięć lat temu prawie 190 krajów podpisało, że chcą walczyć z ociepleniem. Czy Porozumienie Paryskie działa? Nie jest tak, że nie dzieje się nic, ale oczekiwalibyśmy więcej - odpowiada mój gość podkreślając, że miernikiem skuteczności tych porozumień jest poziom zanieczyszczeń, które nadal niekorzystnie wpływają na klimat na Ziemi.

Tak, jak nasze płuca dostosowane są do pobierania tlenu z powietrza, tak nasz mózg do prawidłowego snu potrzebuje ciemności. A to tylko pierwszy z brzegu przykład odnoszący się do człowieka: metabolizm, sposób życia ogromnej liczby gatunków potrzebuje rytmu dzień/noc. A ludzkość, włączając światła w nocy, ten porządek zaburza. Są organizmy, dla których to kwestia życia i śmierci.

"Czy Morze Bałtyckie jakie znamy już niedługo będziemy mogli zobaczyć już tylko w muzeum?" - pyta WWF Polska tłumacząc, dlaczego kolejną edycję polskiej odsłony akcji "Godzina dla Ziemi" poświęca właśnie Bałtykowi.

Słowo "eko" kojarzy nam się najbardziej z ochroną środowiska: ograniczaniem ilości spalin, czystą wodą, dużą ilością zieleni, przyjaznością działalności człowieka dla zwierząt i roślin. Całkiem słusznie, ale pojęcie "ekomiasto" jest jeszcze szersze, bo obejmuje całość funkcjonowania miasta i działalności w nim człowieka: możliwie maksymalnie zrównoważonej w balansie pomiędzy potrzebami mieszkańców a możliwościami tkanki miejskiej.

Każdego roku powstaje w Polsce 2,5 mln odpadów tekstylnych. Aż połowa z nich nadaje się do recyklingu. Warto pamiętać, że odpady tekstylne to nie tylko zużyte ubrania, ale też zasłony, firany, koce czy szmaty. Przy pomocy najnowszych technologii można z nich zrobić wiele przedmiotów, które na pierwszy rzut oka z tekstyliami nie mają wiele wspólnego.

A co ma wspólnego COVID-19 z tanią żywnością i faktem, że aż 60 proc. żyjących na Ziemi zwierząt to te, które hodujemy jako żywność dla ludzi? To, że zwiększone zagrożenie epidemiologiczne oraz podporządkowanie struktury fauny i flory potrzebom człowieka przynosi w efekcie zachwianie równowagi w przyrodzie poprzez radykalne zmniejszenie bioróżnorodności. A rezultatem tego będzie zbiorowe samobójstwo ludzkości: w pewnym momencie życie na Ziemi wyginie.

Aż 42 procent młodych ludzi twierdzi, że postawę wobec ekologii ukształtował w nich dom rodzinny, po prostu: rodzice - tak wynika z cytowanego przeze mnie badania. A zatem obok jakości programów edukacyjnych i przygotowania szkół i nauczycieli do prowadzenia lekcji o klimacie, równie ważne, a często ważniejsze jest, jak rodzice rozmawiają ze swoimi własnymi dziećmi.

Naczelna Izba Lekarska krytykuje, czy też wręcz protestuje przeciwko... Narodowemu Programowi Zdrowia. Ten rządowy dokument został zresztą skrytykowany szerzej, m.in. przez Koalicję Klimatyczną czy HEAL Polska: eksperci wytykają temu programowi istotne braki, polegające m.in. na niedostrzeganiu w nim ryzyka kolejnych pandemii czy też... smogu, który przyczynia się do zgonów kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców Polski rocznie.

20 czy 30 lat temu edukacja ekologiczna, czy też lekcje "ochrony środowiska" były często traktowane jako zbiór ciekawostek. Dziś wiemy, jak ważny, poważny to temat, który w życiu każdego człowieka ma, a przynajmniej powinien mieć, swój praktyczny, codzienny wymiar. Stąd dobra, jakościowa edukacja ekologiczna jest nie tyle potrzebą, co wręcz koniecznością.

Certyfikaty z założenia istnieją po to, byśmy mogli być pewni, że kupujemy produkt odpowiedniej jakości, wykonany z odpowiednich składników. Problem w tym, że w ostatnich latach każdy produkt ma JAKIŚ certyfikat. To zjawisko dotyczy wielu branż, a w ogromnym stopniu także branży kosmetycznej, która zresztą walnie przyczynia się do nadmiernych emisji CO2 do atmosfery pogłębiając tym samym trwający kryzys klimatyczny. Czym więc różnią się certyfikowane kosmetyki naturalne od tych konwencjonalnych? Po czym mamy je poznać? W jaki sposób ich produkcja oddziałuje na środowisko naturalne? I jakie składniki wykluczają "naturalność" i "organiczność" produktu?

Matka, która dostarczałaby dziecku wraz z mlekiem alkohol, uznana byłaby za patologiczną. Matka, która w swym mleku podaje dziecku plastik - to po prostu matka współczesna. A potem plastik towarzyszy nam już przez resztę życia: nie tylko jako butelka czy foliowa torba, mamy go też w płucach, żołądku, wątrobie czy nerkach, bo jest w powietrzu, wodzie i pożywieniu: nie tylko ludzi, także wszystkich zwierząt.

W Polsce marnuje się 5 mln ton żywności rocznie - i to bez uwzględnienia rynku napojów i gastronomii. Wyrzucamy najczęściej warzywa, owoce i pieczywo.