Czy Polska faktycznie odzyskała wolność 11 listopada? Oto co wydarzyło się 7 listopada 1918
Proces odzyskania niepodległości przez Polskę po 123 latach niewoli, nie trwał jeden dzień. Dlatego nie można powiedzieć, że nastąpiło to dokładnie 11 listopada 1918 roku. Samo odzyskanie wolności trwało wiele dni, a ogłoszenie niepodległości przez Polską Radę Regencyjną odbyło się 7 listopada 1918 roku. Jeszcze więcej czasu — jak czytamy na stronach sejmowych — trwało ostateczne kształtowanie granic nowo powstałego państwa.
Data obchodów Święta Niepodległości jest więc symboliczna i umowna. Ale ważna z wielu powodów:
- tego dnia zakończyła się I Wojna Światowa,
- także tego dnia Rada Regencyjna przekazała władzę zwierzchnią Józefowi Piłsudskiemu. Jednak dopiero dwa lata później, 14 listopada 1920 roku Józefowi Piłsudskiemu wręczono buławę marszałkowską, co było uhonorowaniem odzyskania przez Polskę niepodległości.
- 11 listopada rozpadła się też Monarchia Austro-Węgierska,
- tego dnia nie odzyskała niepodległości… Wielkopolska. Stało się to dopiero w grudniu, po zwycięskim powstaniu wielkopolskim. 11 listopada 1918 roku w Wielkopolsce wciąż panowała Rzesza Niemiecka.
Obchody 11 listopada. Święto narodowe z... przerwami
11 listopada jako dzień świąteczny zaczął funkcjonować dopiero po przewrocie majowym w 1926 roku. To wówczas Józef Piłsudski ustanowił go dniem wolnym od pracy w administracji rządowej. Jeszcze dobrych kilka lat minęło, zanim stał się także dniem wolnym od nauki.
"Odtąd w całym kraju odprawiano nabożeństwa w intencji ojczyzny, organizowano akademie i wieczornice oraz uroczyste parady wojskowe" - przypomina portal Instytutu Pamięci Narodowej "Moja Niepodległa".
11 listopada jako Święto Niepodległości obchodzono w Drugiej Rzeczpospolitej jedynie dwa razy: 1937 i 1938 roku. Potem wybuchła wojna.
Nowa sytuacja polityczna po II wojnie światowej spowodowała, że zniesiono obchody 11 listopada. Zamiast tego uroczyście świętowano 22 lipca, czyli Narodowe Święto Odrodzenia Polski.
Pod koniec lat 70 i po powstaniu "Solidarności" organizowano niezależne od władz komunistycznych obchody: odprawiano nabożeństwa, organizowano marsze patriotyczne, składano kwiaty i wieńce w miejscach pamięci.
Dopiero 15 lutego 1989 r. Sejm przywrócił do kalendarza świąt państwowych 11 listopada pod nazwą Narodowe Święto Niepodległości.
Obchody Święta Niepodległości. Dwa marsze w Warszawie i niepodległość nie dla wszystkich taka sama
Współcześnie obchody Narodowego Święta Niepodległości, organizowane są przez najwyższe władze państwowe. Długo odbywały się przed Grobem Nieznanego Żołnierza, na placu Piłsudskiego w Warszawie.
W całym kraju centralne wydarzenia są wzbogacane przez obchody i imprezy towarzyszące:
- od 1989 roku odbywają się Biegi Niepodległości w Warszawie,
- od 2009 w Muzeum Powstania Warszawskiego odbywa się Koncert Niepodległości,
- w wielu miejscach przygotowywane są inscenizacje, koncerty patriotyczne
- mieszkańcy biorą udział w paradach ulicami miast: Marsz Niepodległości w Warszawie, Marsz Patriotów i Radosna Parada Niepodległości we Wrocławiu, Parada Niepodległości w Gdańsku i wiele innych,
- Wielkopolanie tego dnia obchodzą także Dzień św. Marcina, wypiekając rogale świętomarcińskie i uczestnicząc w obchodach i paradach na ulicy Świętego Marcina w Poznaniu.
Od 2011 roku Marsz Niepodległości w Warszawie organizowany jest także przez środowiska nacjonalistyczne. Organizatorem tego marszu jest Stowarzyszenie Marsz Niepodległości.
Nacjonalistyczne obchody święta, których próbował zabronić prezydent Warszawy z powodu burd, jakie miały miejsce na ulicach stolicy, ostatecznie zostały uznane za obchody cykliczne i legalne. Oznacza to pierwszeństwo w organizacji tych wydarzeń na wybranej trasie.
Źródło: Sejm.gov.pl, IPN, polskazachwyca.pl, prawo.pl
