Po tym jak rosyjska armia zaczęła wycofywać się z północnej części obwodu kijowskiego, do okupowanych wcześniej miejscowości weszło wojsko ukraińskie. W mediach natychmiast pojawiły się drastyczne zdjęcia ukazujące rozstrzelanych cywilów ze związanymi rękami, masowe groby, dziesiątki zabitych na ulicach.
- Co najmniej 400 osób zginęło w Buczy w obwodzie kijowskim podczas rosyjskiej okupacji - poinformował doradca ministra spraw wewnętrznych Ukrainy Wadym Denysenko w Radiu Swoboda.
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski stwierdził zaś, że zdjęcia z Buczy są dowodem na to, iż Rosja dopuściła się ludobójstwa:
- Negocjacje pokojowe z Rosją będą trudniejsze, odkąd poznaliśmy skalę rosyjskich zbrodni na ludności cywilnej. Te czyny powinny być zakwalifikowane jako ludobójstwo - stwierdził Zełenski, cytowany przez agencję Reutera.
Zbrodnia przeciwko ludzkości, zbrodnia wojenna, ludobójstwo - definicja
Definicje zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i ludobójstwa zostały sprecyzowane już po II wojnie światowej. Ani zbrodnia przeciwko ludzkości, ani zbrodnia ludobójstwa nie ulega przedawnieniu zgodnie z wykładnią procesów norymberskich.
Oto definicja zbrodni wojennych w rozumieniu art. VIb Karty Międzynarodowego Trybunału Wojskowego, utworzonego w myśl Porozumienia międzynarodowego w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych, podpisanego w Londynie dnia 8 sierpnia 1945 r. przez Wielką Brytanię, Stany Zjednoczone Ameryki, ZSRS i Francję.
Zbrodnie wojenne, to: "pogwałcenie praw i zwyczajów wojennych – morderstwa, znęcanie się lub deportacje na roboty przymusowe albo w innym celu ludności cywilnej obszaru okupowanego, mordowanie lub znęcanie się nad jeńcami wojennymi lub osobami na morzu, zabijanie zakładników, rabunek własności publicznej lub prywatnej, bezmyślne burzenie miast lub wsi, powodowanie spustoszeń nie usprawiedliwionych koniecznością wojenną"
Zbrodnie przeciwko ludzkości to: "morderstwa, wytępienie, obracanie ludzi w niewolników, deportacja i inne czyny nieludzkie, których dopuszczono się przeciwko jakiejkolwiek ludności cywilnej, przed wojną lub podczas niej, albo prześladowania ze względów politycznych, rasowych lub religijnych przy popełnianiu jakiejkolwiek zbrodni wchodzącej w zakres kompetencji Trybunału lub w związku z nią, niezależnie od tego, czy było to zgodne, czy też stało w sprzeczności z prawem kraju, w którym zbrodni dokonano."
Ludobójstwo to: czyn „dokonany w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich:
zabójstwo członków grupy
spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia psychicznego członków grupy
rozmyślne stworzenie dla członków grupy warunków życia, obliczonych na spowodowanie ich całkowitego lub częściowego zniszczenia fizycznego
stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie urodzin w obrębie grupy
przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy.
W pierwotnej wersji Konwencji z 1946 definicja ta obejmowała również zbrodnie popełnione z przyczyn „politycznych", lecz zostały one usunięte ze względu na naciski m.in. Związku Radzieckiego
Termin ludobójstwo wszedł do języka prawnego za sprawą Konwencji ONZ w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa podpisanej 9 grudnia 1948, której wstępny projekt był współtworzony przez polskiego prawnika Rafała Lemkina.
Czy Rosja dopuściła się ludobójstwa? Eksperci są ostrożni
O to, czy Rosja dopuściła się w Buczy zbrodni ludobójstwa, została zapytana na antenie radia TOK FM profesor Patrycja Grzebyk z Uniwersytetu Warszawskiego
Na pewno mamy do czynienia ze zbrodnią przeciwko ludzkości. W przypadku ludobójstwa byłabym ostrożniejsza, ponieważ jeśli mówimy o prawniczym rozumieniu ludobójstwa, to jest to zbrodnia, którą trzeba popełnić ze szczególną intencją. Tą intencją jest chęć wyniszczenia grupy jako takiej, jako całości. Tu jest problem czy bylibyśmy w stanie w sądzie taką intencję udowodnić. Bo pamiętajmy, że celem ataków Rosjan jest też ludność rosyjskojęzyczna, czyli ta ludność, którą prezydent Putin chciał chronić przed ukraińskim rządem. Pytanie, czy celem Rosji jest zniszczenie narodu ukraińskiego, czy tylko podporządkowanie go sobie
Konsekwencje zbrodni. Czy nazewnictwo zmienia stan prawny? Czy sprawcy poniosą karę?
Ekspertka stwierdziła, że armia rosyjska popełnia okrutne zbrodnie i fakt, iż nie nazwiemy tego w sensie prawnym ludobójstwem, tym zbrodniom nie umniejsza.
- Z prawnego punktu widzenia nie mówimy o żadnej hierarchii zbrodni. To są wszystko zbrodnie tak zwane najpoważniejsze, których ściganiem powinien zajmować się wszystkie państwa świata i Międzynarodowy Trybunał Karny. To czy nazwiemy coś zbrodnią wojenną, czy zbrodnią ludobójstwa to naprawdę nie wpływa na zakres odpowiedzialności.
Ekspertka była jednak sceptyczna wobec tego, czy rosyjskich zbrodniarzy, którzy dopuszczają się okrucieństw na terenie Ukrainy uda się osądzić:
- Międzynarodowe trybunały są w stanie efektywnie działać i doprowadzić do osądzenia zbrodni jeśli jest wola państwa, współpracy z nimi, bo trzeba przecież te osoby wydać, zgromadzić dowody. Jeśli tej współpracy nie ma, to naprawdę trudno jest doprowadzić do skazania zbrodniarzy międzynarodowych.
Ekspertka wskazała, że dotychczas do sądzenia takich zbrodni dochodziło w przypadku państw osłabionych, takich jak Rwanda czy Jugosławia, które nie miały mocy sprzeciwić się takim procesom. Trudno jednak wyobrazić sobie, by Rosja zgodziła się na proces i współpracowała w sądzeniu zbrodniarzy.
Teraz z kodem: UKRAINA odsłuchasz każdą audycję i podcast TOK FM. Aktywuj kod tutaj ->
